مقالات

فضیلت اخلاق کریمه:ـ

Visits: 126

 فضیلت اخلاق کریمه:ـ

الحمد علی اهله والصلوة علی اهلها اما بعد:

قال الله تبارک و تعالی: (وَالْعَصْرِ – إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ – إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ)  (سوره عصر)

ترجمه : سوگند به عصر-  که انسان در (خسران و) زیان است –  مگر کسانی که ایمان آورده اند و کارهای شایسته انجام داده اند, ویکدیگر را به حق سفارش نموده ویکدیگر را به صبر سفارش کرده اند).

خداوند جل جلاله به کتاب خود سوگند می فرماید: که سعادت بدون اخلاق و سجایای اخلاقی میسر نیست.

طوری که در روایات آمده است ابلیس لعین نخستین کسی بود که جام کبر و غرور را سر کشید و افرادی که کور کورانه راه آن ملعون را می پیمایند یقیناً این خصائل ذمیمه موجب هلاکت آنها می گردد، اگر عوامل و موجبات بقا و فنا، عروج و انحطاط اقوام و ملل جهان را در اوراق تاریخ جستجو کنیم، پس به یقین این حقیقت را خواهیم دریافت که اخلاق خوب در راستای بقا و فنا، ارتقا و انحطاط اقوام نقش برازنده داشته است و همچنین از محتوای آیه کریمه: (إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ) نیز این مکتشف می شود که عوامل ارتقاء اقوام و ملل دنیا بستگی به تزکیه نفوس و تقویت کردن سجایای اخلاقی می باشد، و این حقیقت را نباید کتمان کرد که نظام اجتماعی و زنده گی بشری بر شالوده اخلاق متکی و استوار می گردد، چنانچه ادیان آسمانی عموماً برای تزکیه اخلاق اجلال نزول فرموده است زدودن رذائل اخلاقی و تقویه سجایای اخلاقی مبدأ اساسی و نخستین غایه و مقصد آن می باشد خداوند جل جلاله پیامبر گرامی اش را به اکلیل خلق عظیم مفتخر می گرداند (وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ) و یقینا تو (ای محمد) بر اخلاق وخوی بسیار عظیم و والایی هستی.

بلی! ذات اقدس الهی در شخصیت پیامبر جلیل القدرش سجایای بزرگ اخلاق را بودیعت می گذارد و در حقیقت همۀ خوبی های عالم آفرینش در شخصیت شریف و ارجمند ایشان تجسم عملی پیدا می کند

ای جهان آفرین ثناء گویت                وی دو عالم معطر از بویت

ساکنان سرادق ملکوت                     همه قربان آن خلق و خویت

آن دُرّ یتیم و پیامبر والا مقام همواره امت اسلامی را به عملی کردن اخلاق اسلامی فرا می خواند و همین خوبی های اخلاقی را اوزان و مقیاسات ایمان و ایقان گردانیده و آن را وسیله فوز و فلاح دو جهان و داخل شدن به بهشت معرفی و حتی اخلاق شائسته را در روز حیرت انگیز رستاخیز وسیله نزدیک شدن به آن حضرت صلی الله علیه وسلم خوانده است و میفرماید: (ان من احسنکم الی واقربکم منی مجلساً یوم القیامة احسنکم اخلاقاً) (اخرجه ابن ابی شیبة واحمد) یعنی در میان شما برایم خیلی عزیز و نزدیک برایم در مجلس در روز آخرت آن کس است که اخلاق زیبا داشته باشد.

اگر کسی سؤال نماید که اخلاق خوب از چه طریق به دست آمده می تواند به سؤالش پاسخ باید گفت: اخلاق نیک از قرآن کریم و سنت سیدالمرسلین کسب شده می تواند که به بعضی موارد آن اشاره می گردد: سلام کردن، نرمی و بردباری، صبر و شکیبایی، عدل و انصاف، خدمت و تواضع، جود و سخاوت مندی، حیا، ترحم، وفا به عهد، پرده پوشی و غیره. دین مقدس اسلام همواره پیروانش را به سجایای اخلاقی و حسن معاشره با دیگران تشویق و ترغیب نموده تا مسلمانان توانسته باشند از طریق اخلاق نیک به تسخیر قلوب همنوعان شان فائق آیند.

گر ز بی سرمایه گی دستت ز سیم و زر تهیست

می توان تسخیر دلها کرد با خلق حسن

و همین بس است که پیامبر بزرگ اسلام صلی الله علیه وسلم جایگاه اخلاق را در احادیث متعدد بدین شیوه بر جسته بیان نموده است.

ومی فرماید: (لیس شیء اثقل فی المیزان من الخلق الحسن)

ترجمه: در ترازوی اعمال چیزی سنگین تر از اخلاق حسنه نیست.

(ان حُسن الخلق نصف الدین) یعنی اخلاق خوب نصف دین است. (خیارکم احاسُنکم اخلاقاً) یعنی بهترین شما آنانند که از نقطه نظر اخلاق از همه نیکوتر باشند.

و در حدیث دیگر به روایت حضرت انس رضی الله عنه آمده است که آن حضرت صلی الله علیه وسلم فرمودند: (ان الخلق و عاءالدین) یعنی اخلاق خوب ظرف دین است، نسبت اخلاق خوب به ظرف دین به این معنی است که اگر آب در ظرف جمع کرده شود در حقیقت از تفرق و ضیاع آن جلوگیری کرده می شود، همچنان احکام و تعالیم دین به ذاتش باقی مانده نمی تواند، اما وقتی که در افراد متدین اخلاق نیک و پسندیدۀ که اسلام به پیروانش معرفی کرده مستحکم گردد یقیناً شرائع دین از ضیاع و اضمحلال مصئون می ماند و این سخن پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم این حقیقت را بیشتر متبلور می سازد که فرمودند: (خداوند جل جلاله اسلام را به اخلاق پسندیده و اعمال صالحه نگهداشته است) و همچنان آن حضرت صلی الله علیه وسلم هدف از بعثت شان را تکمیل مکارم اخلاق خوانده است (انما بعثت  لا تمم مکارم الاخلاق) یعنی من تنها به این خاطر فرستاده شده ام که خوبی های اخلاق را به اتمام رسانم.

دین مقدس اسلام اخلاق نیک را به آن اعمال می گوید که با اصول اسلام در تضاد نباشد و از هدایات اسلام نشأت گرفته باشد، کبر، نخوت، غرور، فریب، حرص و آز خیانت، حسد، کینه، ظلم، دروغ  و ده ها موارد نکوهیده از قول و فعل جزء اخلاق مذمومه است که اسلام جداً پیروانش را از آن بر حذر داشته است مسلمانان صدر اسلام که خود را به اخلاق حسنه آراسته بودند به یقین ثمره آن را چشیده اند، کشور پهناور اندونزیا که اکنون از نظر نفوس بزرگترین کشور مسلمان محسوب می گردد با ورود تجار مسلمان به دین اسلام مشرف گردید ساکنان این سر زمین دریافتند که مسلمانان در داد و ستد، نیرنگ و خدعه ندارند بلکه مسلمانان در معاملاتش با اصول اخلاق تجارتی که اسلام به آنان آموخته بودند، رفتار می نمایند و هرگز در بیع و شراء از موارد منفی استفاده نمی کنند. بلی! یقیناً مسلمان ها به این باور بودند که:

دین خدا نیست به جز راه راست          راه که کج شد نه بسوی خداست

امروز متأسفانه دشمنان اسلام در جوامع اسلامی تبلیغات سوء و گمراه کننده را از طرُق مختلف به راه انداخته و سعی شان بر این است که مسلمانان را از مزایا و ارزشهای دین اسلام دور نگهدارند تا آنان به اهداف شوم شان دست یابند چنانچه زوئمر یکی از رهبران تبشیری در یکی از جلسات علناً به سر دمداران یهود و نصاری توصیه می کند، هدف از دعوت و تبلیغ ما تنها این نباشد که مسلمانان را مسیحی و یا یهودی گردانیم، بلکه سعی و کوشش ما این باشد که مسلمانان را از تشخص اسلامی دور کنیم و توسط فاسد کردن اخلاق شان یا آن ها دین خود را ترک می کنند و یا این که در کار ها و امورات دینی آن ها فطور رو نما می گردد و یا این که آن ها تنها مسلمان نام نهاد باقی خواهد ماند و هیچ گاه به مصالح و تحرکات استعماری مان تهدید تلقی شده نمی تواند. بلی! خواننده عزیز! تاریخ این را به حافظۀ خود ثبت نموده هنگامی که ملت ها به فساد اخلاقی گرفتار شده موجبات بد بختی و انحطاط آن فراهم گردیده است،

امیدواریم که برادران و خواهران مسلمان در قبال حراست از مرزهای اخلاقی و دینی بی تفاوت نماند اگر چنانچه در این خصوص غفلت ورزند خسران ابدی به سراغ شان خواهد آمد آن گاه واندامتا کار را بجا نخواهد برد. ومن الله التوفیق

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *