فضايل نيمه ای ماه شعبان المعظم:ـ
Visits: 465
فضايل نيمه ای ماه شعبان المعظم:ـ
نحمده ونصلی علی رسوله الکریم اما بعد:
فضيلت پانزدهمين شب شعبان المعظم بيشتر از تمام ماه است اين شب شب برائت شب نجات ناميده مي شود ، به هر حال بعد از فضيلت شب قدر فضيلت پانزدهم شعبان مي باشد كمتر از شب قدر مي باشد ليكن انكار كردن فضيلت آن بمنزله ای اين است كه فردي نابينا وجود خورشيد را انكار كند. احاديث زيادي در فضيلت اين شب آمده است چند حديثي را براي شما عزيزان بيان مي نمايم.
حديث اول : ( عن عائشة قالت : فقدت رسول الله «ص» فخرجت فاذاهو با البقيع فقال اكنت تخا فين ان يحيف الله عليك ورسو له ، قلت : يا رسول الله ظننت انك اتيت بعض نسائك ، فقال : ان الله تبارك وتعالي ينزل ليلة النصف من شعبان الي سماء الدنيا فيغفر لاكثر من شعر غنم بني كلب ) « رواه التر مذي صفحه 275 جلد 1 »
ترجمه: از حضرت عائشه « رضي الله عنها » روايت است كه گفت : « شبي » رسول الله «ص» را « در بستر » نيافتم پس خارج شدم براي جستجو و ناگهان ايشان را در جنت بقيع پيدا كردم ، پس آنحضرت «ص» فرمودند : آيا تو ترسيدي كه خدا ورسولش حق ترا تلف كنند ، من گفتم : گمان كردم كه شما به نزد زنهاي ديگر خود رفته باشيد « در حا ليكه شب نوبت من بوده است » بعدا رسول الله «ص» فرمودند : هر آئينه رحمت خداوند «ج» در شب نيمه ای شعبان بآسمان دنيا فرود مي آيد. پس خداوند «ج» در اين شب گروهي از گنهكاران را بيشتر از تعداد موهاي گوسفندان قبيله بني كلب را مي آمرزد .
مي گويند سه قبيله بزرگ در عربها وجود داشت بني كلب ، ربيع ، ومضر ، هر كدام از اين قبايل داراي تعداد بيست هزار كم يا بيش گوسفند داشتند . حال فيصله كنيد كه شمار موهاي اين تعداد گوسفند به چند مي رسد .
حدیث دوم : (همچنان امام بيهقي بروايت ديگر از مادر مؤمنان عائشه صديقه «رض» اين چنين مي آورد كه حضرت عائشه صديقه «رض» فرمود: رسول الله «ص» يك شبي به نماز خواندن ايستاد شدند سجده را طولاني نمودند تا اينكه من گمان كردم كه رسول الله «ص» از دنيا رحلت كردند، بر خواستم ودست خود را بر كف پاي مبارك آنحضرت «ص» نهادم تا اينكه ديدم كه پاي مبارك شان حركت كرد دانستم كه زنده هستند پس شادمان شدم وشنيدم كه در سجده مي فرمودند: « اعوذ بعفوك من عقابك ، واعوذ برضاك من سخطك ، واعوذ بك منك جل وجهك ، لا احصي ثناء عليك انت كما اثنيت علي نفسك » يعني اي پروردگار من از ناخشنودي تو به رضاي تو واز كيفر تو به عفو تو پناه مي آورم واز گرفت تو به تو پناه مي آورم ، من ثناء وستايش تو را بطور كامل نمي توانم بجا آورم فقط اينقدر مي گويم » تو همانگونه هستي كه خودت را توصيف نموده اي. زماني كه سر مبارك خود را از سجده بر داشتند واز نماز فارغ شدند فرمودند: اي عائشه آيا گمان كردي كه پيامبر به تو زيان ميرساند وحق تو را تلف مي كند ؟ حضرت عائشه صديقه مي فرمايد گفتم نخير اي رسول خدا بخدا قسم كه اين چنين گماني را نداشتم از بس كه سجده را طولاني نموديد من گمان كردم كه شما قبض روح شديد، رسول الله «ص» فرمودند: اي عائشه آيا ميداني كه اين شب چه شبي است ؟ من گفتم خدا ورسول او بهتر ميداند. فرمودند: اين شب شب نيمه شعبان است هر آئينه رحمت خاصه خداوند بر بندگانش در اين شب جاري ميشود مي آمرزد كساني را كه آمرزش بخواهند رحمت ميكند براي كساني كه طلب رحمت مي كنند. وبه تأخير مي اندازد رحمت ومغفرت خود را براي كساني كه كينه توزي ميكنند.
حديث سوم : ( عن علي «رض» عن النبي «ص» قال : اذا كانت ليلة النصف من شعبان، فقوموا ليلها ، وصوموا يومها ، فان الله تبارك وتعالي ينزل فيها لغروب الشمس الي السماء الدنيا ، فيقول : الا من مستغفر فاغفر له ، الا من مسترزق فارزقه ، الا من مبتلي فاعا فيه حتي يطلع الفجر) « رواه ابن ماجه كتاب الاقامة باب 191 والترغيب والترهيب علامه زكي الدين المنذري صفحه 74 جلد 2 »
ترجمه : از حضرت علي «رض» روايت است كه فرمود : رسول الله «ص» فرمودند : وقتي پانزدهم شعبان فرا رسيد شب آنرا قيام كنيد وعبادت كنيد، وپانزدهمين روز آنرا روزه بگيريد، در اين شب خداوند «ج» از هنگام غروب آفتاب با رحمتهاي خود « بلا كيف » به آ سمان دنيا نزول نموده ومي فرمايد: آيا هست كسي كه طلب آمرزش كند كه وي را بيامرزم ؟ آيا هست كسي كه طلب رزق كند وي را رزق وروزي دهم ؟ آيا مريضي ويا مصيبت زدﮤ هست كه وي را شفا وعافيت دهم خلاصه اينكه تمام شب تا صبح صادق اينگونه ندا مي شود .
حديث چهارم : ( عن عائشة « رض» ان رسول الله «ص» قال : اتاني جبرئيل «ع» فقال : هذه ليلة النصف من شعبان ، ولله فيها عتقاء من النار بعدد شعور غنم كلب ، ولا ينظرالله فيها الي مشرك، ولا الي مشاحن، ولا الي قاطع رحم ولا الي مسبل، ولا الي عاق لوالديه، ولا الي مدمن خمر) « رواه البيهقي في شعب الايمان الترغيب والترهيب صفحه 73 جلد 2»
ترجمه: از حضرت عائشه ی صديقه « رضي الله عنها » روايت است كه گفت : رسول الله «ص» فرمودند : جبرئيل «ع» نزد من آمد وگفت : اين شب نيمه شعبان است. واز براي خداوند «ج» آزاد شدگاني از آتش است به شمار موهاي گوسفندان بني كلب، خداوند «ج» نظر رحمت نمي كند در آن شب بسوي مشرك ونه بسوي كينه توز ونه بسوي قاطع صله رحم ونه بسوي كسيكه پارچه اش از قوزك پا پائينتر است ونه بسوي عاق والدين ونه هم بسوي كسيكه شراب مي نوشد .
حديث پنجم:( عن عبدالله بن عمرو «رض» ان رسول الله « ص» قال : يطلع الله عزوجل الي خلقه ليلة النصف من شعبان فيغفر لعباده الا اثنين مشاحن ، وقاتل نفس) « رواه احمد في المسند صفحه 176 جلد 2 الترغيب والترهيب صفحه 73 جلد 2»
ترجمه: از حضرت عبدالله بن عمرو «رض» روايت است كه رسول الله «ص» فرمودند: خداوند متعال شب نيمه شعبان رحمت مخصوص خود را بر مخلوقات خود جاري ميگرداند ومي آمرزد بندگان خود را مگر دو كس را كينه توز وقاتل نفس به ناحق.
عطا بن یسار «رح» می فرماید : پس از شب قدر هیچ شبی با فضیلت تر از شب نیمه ای شعبان نیست.« لطائف المعارف بن رجب 138»
علامه حافظ ابن رجب حنبلی «رح» می فرمایند: تابعین اهل شام مانند خالد بن معدان ، مکحول ، لقمان بن عامر وغیره شب نیمه ای شعبان را گرامی می داشتند ودر این شب به عبادت می پرداختند ومردم هم فضیلت وگرامی داشت این شب را از آنها گرفتند . « لطائف المعارف ابن رجب 137»
امام شافعی «رح» می فرمایند: به ما رسیده است که بزرگان فرموده اند : دعا در پنج شب اجابت می شود 1 ـ در شب جمعه .2 ـ در شب عید اضحی . 3 ـ در شب عید فطر . 4 ـ در شب اول ماه رجب . 5 ـ ودر شب نیمه ای شعبان ومن همه ی آنچه در مورد این شبها بیان شده را مستحب می دانم نه فرض. « الام امام شافعی جلد 1 صفحه 264 السنن الکبری بیهقی 6293»
علامه ابن نجیم مصری «رح» می فرمایند: عبادت ده شب آخر رمضان ، دوشب هر دو عید ، ده شب اول ذی الحجه وشب نیمه ای شعبان چنانکه در احادیث وارد شده وآن ها را علامه منذری با تفصیل در الترغیب والترهیب ذکر کرده است از جمله ای مستحبات است. « البحرائق بن نجیم مصری جلد 2 صفحه 56»
در شب پانزدهم شعبان احوال طول سال نوشته می شود ، رزق ، مریضی ، تندرستی ، فراخی ، تنگی ، راحت ، مشقت، وحتی لحظه تولد ووفات شخصی که در آن سال متولد یا وفات خواهد یافت نیز نوشته می شود.
در روایتی آمده است که در شب پانزدهم شعبان دفتری به ملک الموت داده شده ودستور می رسد نامهای افرادی را که قرار است در طول آن سال بمیرند از آن دفتر نقل نماید فردی مشغول به کشاورزی است شخصی در مراسم ازدواج خویش است ، اما خبر ندارد که نامش در فهرست مردگان درج شده است.
در روایت دیگری آمده است که : رویداد های طول سال در این شب نوشته می شود ( بطور مثال تعداد ) متولد شوندگان ، حج کنندگان وهیچ کمی وبیشی در آن امکان پذیر نیست. « المنهاج فی شعب الایمان للبیهقی صفحه 385» تفسیر طبری صفحه 9 فضایل رمضان لابن ابی الدنیا » فضایل ومسایل دوازده ماه مولانا ابوالمظفر ظفراحمد قادری صفحه 25»
احاديث ديگري هم درين مورد موجود است ودر اينجا به اين احاديث اكتفا نمودم.
پس از مجموعه احاديث مباركه مذكوره به خوبي ثابت مي شود كه ماه شعبان المعظم خصوصا نيمه آن از خصوصيت بارزي بر خوردار است وروزه گرفتن درين ماه خصوصا در نيمه آن امري نيكو وپسنديده است كه رسول الله «ص» عملا وقولا بر آن ترغیب نموده اند وخود شان هم درين ماه بسيار روزه مي گرفتند واهتمام بخصوصي به آن داشتند. وبر محافظت بر عبادات درين ماه ترغيب وتشويق نموده اند .
ماه شعبان خصوصا شب پانزدهم شعبان یکی از فرصت ها ونعمت های ارزشمندی است که الله متعال نصیب مسلمانان کرده است . پس می باید که انسان مسلمان در این ماه پر فیض وشب پر فیض به اعمال نیک مانند نمازهای نفلی ، روزه ای نفلی ، تلاوت قرآن کریم ، ذکر ویاد الله متعال درود بر پیامبر اکرم «ص» صدقه وانفاق در راه الله متعال وغیره بپردازد.
لهذا بر ما مسلمانان است كه از فضائل اين اوقات متبرك محروم نمانيم وبر طاعات وعبادات خصوصا فرائض وواجبات وسنت ها استقامت نموده وخود را از كارهاي بد ونا پسند وخلاف شريعت دور بداريم . چون اين ماه مقدمه ماه مبارك رمضان است خود را براي استقبال ماه مبارك رمضان آماده سازيم تا ماه مبارك رمضان از ما به خوبي كامل بگذرد . تا خداي نكرده اين اوقات گرامي از دست برود وسبب خسران اخروي وپشيماني ما گردد.
دعاي رسول الله «ص» در شب برائت:ـ
((اعوذ بعفوك من عقابك واعوذ برضاك من سخطك واعوذ بك منك جل وجهك اللهم لااحصي ثناء عليك انت كما اثنيت علي نفسك))
يعني اي پروردگار من از ناخشنودي تو به رضاي تو واز كيفر تو به عفو تو پناه مي آورم واز گرفت تو به تو پناه مي آورم ، من ثناء وستايش تو را بطور كامل نمي توانم بجا آورم فقط اينقدر مي گويم » تو همانگونه هستي كه خودت را توصيف نموده اي.
دعاي ملاعلي قاري «رح» در شب برائت:ـ
(( اللهم ان كنت كتبت اسمي شقيا في ديوان الاشقياء فامحه واكتبني في ديوان السعداء وان كنت كتبت اسمي سعيدا في ديوان السعداء فاثبته فانك قلت في كتابك الكريم يمحو الله ما يشاء ويثبت وعنده ام الكتاب))
ترجمه : بار الها ! اگر نامم را در دفتر انسانهای بد بخت ثبت کرده ای آنرا محو نموده ودر دفتر انسانهای خوشبخت ثبت نما ، وچنانچه نامم را در دفتر انسانهای نیکبخت ثبت نموده ای آنرا باقی بدار ، چرا که در کتاب کریم خویش فرموده ای : الله آنچه را که بخواهد محو می گرداند وآنچه را که بخواهد باقی می دارد ، واصل کتاب در نزد وی است.
خدای سبحان به همه مسلمین توفیق گام نهادن به خط مشی وعمل به سنن وروش زندگی پیامبر اسلام «ص» عطا نموده واز اعمال شیطانی به پناه خویش محفوظ دارد.
