منافقان در پرتو آیات قرآنی
بازدیدها: 566
إِذَا جَاءكَ الْمُنَافِقُونَ قَالُوا نَشْهَدُ إِنَّكَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّكَ لَرَسُولُهُ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَكَاذِبُونَ ﴿۱﴾. سوره منافقون
وَإِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ مَّا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ إِلَّا غُرُورًا ﴿۱۲﴾. سوره احزاب
وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِّنَ الأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى النِّفَاقِ لاَ تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَى عَذَابٍ عَظِيمٍ ﴿۱۰۱﴾. سوره توبه
وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَسَاءتْ مَصِيرًا ﴿۶﴾. سوره فتح
يَوْمَ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِينَ آمَنُوا انظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِن نُّورِكُمْ قِيلَ ارْجِعُوا وَرَاءكُمْ فَالْتَمِسُوا نُورًا فَضُرِبَ بَيْنَهُم بِسُورٍ لَّهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِن قِبَلِهِ الْعَذَابُ ﴿۱۳﴾. سوره الحدید
این چند آیه قرآنی بطور اختصار در بارۀ منافقین تذکر رفت.
باید دانست از نظر اسلام نفاق بدترین نوع کفر و منافقان دورترین مردم از خدا هستند زیرا خطراتی که از ناحیۀ منافقان به جوامع اسلامی و انسانی می رسد با هیچ خطری قابل مقایسه نیست آنها با استفاده مصئونیتی که در پناه اظهار ایمان پیدا می کنند نا جوانمردانه و آزادانه به افراد بی دفاع حمله ور شده و از پشت به آنها خنجر می زنند مسلماً حال چنین دشمنان که با صراحت اعلان عداوت کرده و وضع خود را مشخص ساختن به مراتب بدتر است. به هر حال نفاق و دو روئی عبارت است از اینکه شخص ظاهر و باطن با قول و عملش یکی نباشد و آن (دو نوع) است:
- این که شخص در عقائدش نفاق و اختلاف وجود داشته باشد و این نوع شدیدترین و خطرناکترین نفاق است.
- نفاق، (اختلاف در اقوال و اعمال است) که این از نظر گناه از نوع اول پائینتر است و انسان را از اسلام خارج نمی کند.
قرآن کریم در باره نفاق در عقیده (ظاهر سازی ایمان و مخفی داشتن کفر) زیاد بحث کرده است و خداوند منافقان را وصف نموده است به اینکه در روی زمین فساد تلاهی ایجاد می کنند و شرارت ها معصیت ها به بار می آورند و بدترین و خطرناکترین عنصری هستند برای ملتها و جماعات به این علت که آنها بر حسب ظاهر چنان وانمود می کنند که ملتها را بر نقطه ضعفهای دشمنان شان راهنمائی می کنند اما در باطن خواست آنان در وهلۀ اول منافع شخصی خودشان می باشد. نفاق و دو روئی موجب مرتکب شدن به اخلاق ذمیمه می شود از قبیل ریبا مکر چاپلوسی غدر و خیانت دروغ پستی و خواری و … همۀ این ها آفتهای هستند که به پیکر ملت یورش می آورند و آن را به صورت پیکر متروکه و موجود خوار و بی خاصیت در میآورد که در زندگی قادر به انجام رسالت خویش نباشد. پارۀ پدید ها و علامت های ریا کارانۀ افراد منافق که به وسیلۀ آنها شناسائی می شوند در آیات قرآن و احادیث نبوی عبارت اند:
- با سستی و بی میلی و با حالت دیر کرد نماز را انجام می دهند و در واقع نماز ایشان ریا کارانه و بدون حقیقت است.
- خدا را کمتر یاد می کنند.
- در بین کفر و ایمان متردد می باشند.
- همدیگر را به کار های زشت فرا می خوانند و از کار های خوب نهی می کنند.
- از بخشش در راه خدا و خیر دست نگه می دارند.
- خدا را فراموش کردند.
- گمان می برند که بوسیلۀ نفاق خویش خدا را فریب می دهند و حقیقت خدا را از او پنهان می دارند.
- هیاهوی بسیار و ادیای بزرگ دارند و گفتار شان زیاد است و عمل شان کم و نا هماهنگ می باشد.
- در هر محیطی رنگ آن محیط را می گیرند و با هر جمعیتی مطابق مذاق آنان حرف می زنند و با مؤمنان (آمنا) می گویند و با مخالفان انا معکم.
- حساب خود را از مردم جدا می کنند و به تشکیل انجمن های سری و مرموز با نقشهای حکساب شده می پردازند.
- خدعه و نیرنگ فریب و دروغ و تملق و چاپلوسی و پیمان شکنی و خیانت در تار و پود شان عجین شده است.
- آنها افراد سر گردان و بی هدف و فاقد برنامه و مسیر مشخص اند نه جزء مؤمنان اند و نه در صف کافران بلکه آنها همچون جسم معلق و آویزان فاقد جهت حرکتند و این بادها هستند که آنها را به هر سو حرکت می دهد و به هر سمت بوزد با خود می برد.
- خلاصه دو گانگی شخصیت و تضاد بیرون و درون که صفت بارز منافقان است پدید های گوناگونی در عمل و گفتار و پندار و رفتار فردی و اجتماعی آنها بخوبی می توان آن را شناخت و چون نفاق و منافق در هر جامعۀ وجود دارد باید بر اساس معیارهای حساب شده ای که قرآن برای آنها بدست می دهد شناسائی شوند تا نتوانند زیان و یا خطری برای جامعۀ اسلامی ایجاد کنند و در آیات بی شمار قرآنی و همچنین سورۀ منافقون و احادیث نبوی نشانهای مختلفی برای آنها ذکر شده است که لازم است مسلمانان آنها را مورد مطالعه و بر رسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند تا از شر این دشمنان نا جوانمرد و خطرناک رهایی یابند.
این است نظر قرآن و اسلام در بارۀ منافقان و تردیدی نیست که موضع گیری اسلام در برابر آنان بسیار سخت می باشد زیرا آنان به منزلۀ میکروبهای مضری هستند در پیکر ملت که آن را با بیماری مختلف و متعدد مبتلا می سازد و در واقع یگانه چاره جوئی نفاق و دو روئی در سطح جامعه این است که افراد منافق و دو چهره از جامعه اسلامی ترک و منزوی گردند و به آنان از هر نوع داد و ستد و رابطۀ دوستی و اعتماد پرهیز شود و به طور کلی از اجابت و پزیرش خواستۀ آنان پیوسته خود داری به عمل آید تا این که بدین وسیله اصلاح شوند و در رفتار و کردار خود تجدید نظر کنند و در نتیجه به راه مستقیم بر گردند.