آداب خوردن و نوشیدن
Visits: 590
مسائلی که پیش از خوردن لازم است رعایت شود:
- از دیدگاه اسلام غذایی که خورده می شود باید حلال باشد و مطابق روش اسلام از راه کسب مشروع به دست آمده باشد و لازم است خوردن غذا با نیت تقوای و با قصد نیرو گرفتن برای طاعت و عبادت خدا باشد. خداوند متعال میفرماید: «ای پیامبران از غذاهای حلال بخورید و کارهای شائسته انجام دهید.
- وقتی که شخص سر سفره میآید نیتش رضای خدا و بخاطر نیرو گرفتن بر طاعت و عبادت خدا باشد از این رو شائسته است پیش از شروع کردن به خوردن غذا دستهای خود را خوب بشوید. رسول اکرم (ص) فرمودند: وضوء گرفتن (شستن اعضاء وضوء) پیش از خوردن غذا فقر و تنگ دستی را از بین میبرد و بعد از خوردن غذا شستن اعضاء وضوء گناهان صغیره را پاک می کند.
- بهتر است غذا در سفره و بر روی زمین قرار گیرد چون این عمل بر روش پیامبر (ص) نزیدکتر است زیرا که پیامبر (ص) به هنگام خوردن غذا آن را بر زمین می نهادند چون این عمل به تواضع و فروتنی نزدیکتر میباشد. گویند چهار چیز در زمان حضرت پیامبر (ص) به صورت امروزی نبوده اند بلکه بعد از او به وجود آمده اند و عبارت اند از 1- سفره 2- غربال 3- مواد شستشوی از قبیل صابون و… 4- پُر خوری.
البته ما نمیگوئیم خوردن بر سر سفره ها و و سائل بهداشتی امروزی امری ممنوع و نهی شده است چرا که هر امر اختراع شده ای ممنوع و بدعت سیئه نمی باشد بلکه آن اختراع مکروه و بدعت بحساب میآید، که بقای آن با یکی از دستورات شرع اسلام در تضاد باشد بدهی است چهار چیز فوق الذکر جزء بدعت های حسنه می باشد به این سبب که هر کدام فوائد خاص خود را دارند.
- لازم است شخص در وقت نشستن بر سر سفره غذا خوب و مؤدب بنیشیند و این حالت را تا آخر ادامه دهد چنانکه رسول خدا (ص) وقتی که بر سر سفره غذا می نشستن گاهی به دو زانو می نشستن و زمانی هم بر پشت دو قدم خود می نشستن و گاهی هم پای راست خود را بیرون می آوردند و زانو را ایستاده جلو قرار می دادند و بر روی پای چپ می نشستن و میفرمودند: «من در حال تکیه زده غذا نمیخورم» و میفرمودند : من بنده ای هستم که به مانند دیگر بنده گان خدا میخورم و می نیشینم.
- خوردن و نوشیدن در حالت خوابیده و یا تکیه زده کراهت دارد مگر برای کسی که ضعیف و ناتوان باشد و بدون تکیه گاه قادر به نشستن نباشد و لازم است شخص تصمیم بگیرد که در خوردن و نوشیدن زیاده روی نکند زیرا که قصد و نیت از خوردن و نوشیدن برای عبادت هنگامی حاصل می شود که فرد اسراف نکند به خاطر اینکه پر خوری انسان را از ادای عبادت باز میدارد رسول خدا (ص) فرموده است: «آدمی هیچ ظرفی را بد تر از شکم خود پر نکرده است برای آدمیزاد بسنده است چندان بخورد که سر پای خود بایستد و زنده بماند و اگر نتوانست به این اندازه اکتفا کند پس باید ظرفیت شکم خود را به سه قسمت تقسیم کند : یک سوم آن برای غذا و یک سوم را برای نوشیدن و یک سوم دیگر را برای نفس کشیدن اختصاص دهد.
- لازم است شخص تا بسیار گرسنه نشود اقدام به خوردن غذا نکند زیرا غذا پشت غذا و سیری بالای سیری علاوه بر ایجاد بیماری انسان را نسبت به دیگران سختدل میکند و او را از وضع گرسنگان بیخبر میسازد و باید پیش از سیر شدن دست از غذا خوردن بکشد بهتر آن است هر چه در دسترس باشد آن را بخورد و منتظر غذا های لذیذ و سفره های رنگین نباشد زیرا برکت و کرامت غذا آن است که ساده باشد و در صورت امکان همراه با تجملات و زرق و برق و رنگین ساختن سفره نباشد.
- شائسته است انسان بکوشد به هنگام غذا خوردن با افراد زیاد بر سر سفره غذا حاضر شود هر چند که از اهل و فرزندان خود باشند چنانچه رسول اکرم (ص) فرموده است: با افراد زیاد بر سر سفره ای غذا گرد هم آئید چون این کار خیر و برکت زیادی برای شما در بر دارد. همچنین از حضرت انس (رض) روایت شده که «پیامبر (ص) به تنهایی غذا نمیخورد.
احیاء علوم الدین امام محمد غزالی.
