Visits: 16920

فضیلت محرم الحرام و عاشورا

محرم اولین ماه سال قمری است، از آنجایی که در این ماه جنگ و جهاد ممنوع است، به آن محرم می

گویند در این ماه بسیاری از رویداد های بزرگ تاریخی و مهم به ظهور پیوسته است، چنانچه بزرگمرد تاریخ و عادل مشهور شهید محراب حضرت فاروف اعظم در اول این ماه شهید شدند لذا ماه بسیار مهم و با فضیلت است. از حضرت ابو هریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: افضل ترین روزه بعد از روزه های رمضان روزه گرفتن محرم این ماه خداوندی است. رواه ابن ماجه

فردی از حضرت علی رضی الله عنه سؤال نمود شما به روزه گرفتن در کدام ماه به جز رمضان مرا توصیه می نمائید؟ ایشان فرمودند: این سؤال را به جز از شما یا فقط یک فرد دیگری از هیچکس بطور شفاهی نشنیده ام، آن شخص خدمت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم عرض نمود که شما به روزه گرفتن در کدام ماه مرا توصیه می نمائید؟ آن حضرت صلی الله علیه وسلم فرمودند: هرگاه خواستی زیاده بر رمضان روزه های دیگری را روزه بداری در ماه محرم روزه بدار چرا که محرم ماه مخصوص خدا است در این ماه روزی وجود دارد که در آن خداوند بر قومی لطف و کرم فرمود  و در این روز بر اقوام دیگر نیز توجه و عنایت می فرماید. رواه الترمذی.

قال النبی صلی الله علیه وسلم افضل الصیام بعد رمضان شهر الله المحرم. رواه المسلم.

ترجمه: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: افضل ترین روزه بعد از روز های رمضان روزه ای محرم این ماه خداوندی است.

فضیلت و اهمیت روز عاشورا به تاریخ قبل از اسلام بر می گردد، به طور مثال در این روز توبۀ حضرت آدم علیه السلام پذیرفته شد، عرش و کرسی آسمان، زمین، ماه، خورشید و ستاره گان آفریده شدند، بهشت آفریده شد، حضرت ابراهیم علیه السلام متولد گشت و نیز در همین روز از آتش نمرودی نجات یافت، در این روز حضرت موسی علیه السلام و همراهان وی از امتش از بردگی و غلامی فرعون رهایی یافته و فرعون و لشکریانش در دریای نیل غرق شدند، کشتی حضرت نوح علیه السلام بر کوه جودی ایستاد و توقف نمود، پادشاهی و ملک بزرگ به حضرت سلیمان علیه السلام داده شد، حضرت یونس علیه السلام از شکم ماهی نجات یافت، نور چشمهای حضرت یعقوب علیه السلام دو باره به چشمایش باز گشت، حضرت یوسف علیه السلام از چاه کنعان بیرون شد، حضرت عیسی علیه السلام متولد گشت و در همین روز به آسمان ها بر داشته شد، در این روز برای اولین بار باران از آسمان بر زمین بارید، قیامت نیز در این روز بر پا می شود و در این روز سردار جوانان بهشت حضرت امام حسین نوه ای رسول مکرم اسلام به سخت ترین مرحله شهید شدند . شرح شمائل ترمذی شیخ الحدیث مولانا محمد زکریا، نفحات نبویه فی فضائل عاشورا.

قال النبی صلی الله علیه وسلم صوموا عاشورا و خالفوا فیه الیهود و صوموا قبله یوما و بعده یوما. جمع الفوائد.

ترجمه: روز عاشورا را روزه داشته و در این مورد با یهود مخالفت ورزید بدین گونه که روز قبل یا بعد از عاشورا را با آن ضمیمه نمائید. یعنی فقط یک روز روزه نگیرید بلکه روز قبل و بعد آن را با آن ضمیمه نمائید.

عن عائشة قالت کان رسول الله صلی الله علیه وسلم امر بصیام یوم عاشورا فلما فرض رمضان کان من شاء صام و من شاء افطر. رواه البخاری صـ 268 – جـ 1

ترجمه: از حضرت عائیشه صدیقه رضی الله عنه روایت است که فرمود رسول الله صلی الله علیه وسلم به روزه گرفتن روز عاشورا امر کردند وقتی که رمضان فرض  شد اختیاری گشت کسی که بخواهد روزه بگیرد و کسی که می خواهد نگیرد، قبل از فرض شدن روزه رمضان روزه داشتن عاشورا واجب شده اما بعد از این که روزه ای رمضان فرض گشت روزه داشتن عاشورا اختیاری مستحب گشت. چنانچه امام ابو حنیفه رحمت الله فرمودند : کان واجبا روزه داشتن روز ای عاشورا واجب بود. حاشیه صحیح بخاری ـ 268 جـ 1.

عن ابن عباس قال ما رأیت النبی صلی الله علیه وسلم یتحری صیام یوم فضله علی غیره الا هذالیوم یوم عاشورا او هذاالشهر رمضان. رواه البخاری صـ 268 جـ 1

ترجمه: از حضرت عبدالله بن عباس رضی الله عنه روایت است که گفت: ندیدم رسول معظم اسلام صلی الله علیه وسلم را که آن قدر تحریض و کوشش کنند روزه داشتن روزی را و فضیلت بدهند بر دیگر روز ها مگر این روز را که روز عاشورا است و این ماه را که ماه رمضان است.

حضرت عبدالله بن عباس رضی الله عنه فرمودند: زمانی که رسول الله صلی الله علیه وسلم به مدینه تشریف آوردند مشاهده نمودند که یهودی ها روز عاشورا را روزه می گیرند لهذا خطاب به آنها فرمودند: چه چیزی شما را وادار به روزه گرفتن این روز نموده است؟ آنها در جواب گفتند: در این روز حضرت موسی علیه السلام و بنی اسرائیل از دشمن خویش و فرعون و لشکریانش نجات یافتند، به این خاطر حضرت موسی علیه السلام این روز را بطور سپاس روزه می گرفتند. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: ما بیشتر از شما مستحق اتباع  موسی علیه السلام هستیم. رواه البخاری صـ 268 جـ 1؛ در سنن ابو داود به این روایت آمده است: فصامه موسی شکرا فنحن نصومه تعظیما له. یعنی حضرت موسی علیه السلام این روز را به طور سپاس روزه داشته و ما به طور تعظیم و بزرگداشت روزه می داریم. اما از آنجایی که در روزه گرفتن این روز احتمال تشبه یهود بوده است رسول الله صلی الله علیه وسلم ارشاد فرمودند: لئن یقیت الی قابل لا صومن التاسع.

ترجمه: اگر تا سال آینده در قید حیات باشم تاریخ نهم را نیز روزه خواهم گرفت. رواه مسلم

لیکن بعد از آن تا محرم حیات نداشتند و از دنیا رحلت نمودند. لذا به ما دستور داده شده که روز دیگری نیز با عاشورا ضمیمه نمائیم تا از تشبیه به یهود رهایی یابیم. صحابه کرام رضی الله عنه نیز بر روزه گرفتن این روز پای بندی و اهتمام می ورزیدند.

باری حضرت امیر معاویه رضی الله عنه در مدینه منوره به ایراد سخن پرداخته فرمودند: اگر چه روزه ای این روز (عاشورا) فرض نیست لیکن ما امروز گرفته ایم هرکس از شما اختیار دارد خواه روزه گرفته و خواه نگیرد در برخی از روایات علاوه از روزه گرفتن به فراخی در انفاق بر اهل و عیال نیز توصیه شده است. چنانچه از حضرت عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:

یعنی هر شخصی که در روز عاشورا در راستای انفاق بر اهل یا خویش فراخی نماید خداوند متعال در طول سال رزق و روزی او را فراخ و با برکت می گرداند. رواه البیهقی فی شعب الایمان.

و فی ردالمحتار: قوله و حدیث التوسعه و هو من وسع علی عیاله یوم عاشورا وسع الله علیه السنة کلها قال جابر جربته اربعین عاما فلم یتخلف. ردالمحتار صـ 398 جـ 3 امداد الفتاوی صـ 289 جـ 5. و من الله التوفیق