شرایط ذبح شرعی
Visits: 3733
شرایط ذبح شرعی از لحاظ دین مقدس اسلام چگونه است؟
جواب:
- باید شاهرگ حیوان به وسیلۀ آلتی که لبه تیز دارد از ناحیۀ گردن قطع شود و یا یک وسیلۀ برنده یا نوک تیز در سینه اش فرو برده شود به نحوی که خون از آن جاری گردد و رگهای گردنش به کُلّی قطع شوند البته آلت تیز حتماَ لازم نیست که فقط از جنس آهن باشد بلکه چوب یا سنگ لبۀ تیز هم مانعی ندارد. از عدی پسر حاتم طائی نقل شده که (گفتم ای رسول الله صلی االه علیه وسلم، ما که شکار می کنیم کارد و چاقویی جز سنگ، چوب و نی تیز در اختیار نداریم پیغمبر صلی االه علیه وسلم فرمود: (إمرالدم بما واذکر اسم الله علیه) ترجمه: خونش را به هر وسیله ای که باشد بریز و به هنگام سر بریدن، نام خدا را ذکر کن.
- لازم است مرگ حیوان، در اثر قطع شاهرگهای گردن یا شکافتن سینه آن باشد.
بهترین و کاملترین ذبح شرعی آن است که حلقوم و مری حیوان، همان دو رگ بزرگ گردن که تا سینه ادامه دارند و مجرای علف و آب می باشند قطع گردد. اما بعضی اوقات که ذبح از ناحیه گردن و سینه ممکن نمی باشد این شرطها واجب نیست مثلا حیوانی به چاه یا پرنده ای در آتش می افتد که در این حال امکان ذبح حیوان از جاهای مشخص شده وجود ن دارد، در چنین شرایطی کافی است که بوسیلۀ آلتی نوک تیز و برنده جایی از بدن آن زخمی شود، خواه این زخم به روی گردن و سینه اش باشد یا خیر.
و یا مانند حیوانی اهلی که حالت اهلی بودن خود را از دست می دهد و به صورت وحشی در می آید که حکم آن هم مثل حیوان شکاری است و هر جایی از بدنش با آلت برنده زخمی شود و به وسیلۀ آن از پای در آید کافی و حلال است. در حدیث صحیح و مسلم و بخاری از رافع بن خدیج نقل شده که می گویند: ما در سفری با پیغمبر صلی الله علیه وسلم بودیم یکی از شتر های کاروان پا به فرار گذاشت و از جماعت دور شد و آن جماعت اسب نداشتند تا آن را برگردانند، یکی از آنان شتر را با تیر زد و شتر افتادف پیغمبر صلی الله علیه وسلم فرمود: إن لهذه البهائم أوابد كأوابد الوحش فما فعل منها هذا فافعلوا به هكذا.
ترجمه: این حیوانهای اهلی بعضی اوقات مثل حیوان وحشی حالت خشم دارند، هرگاه چنین حالتی از خودشان نشان دادند همین طور با آنها رفتار کنید (و آنها را با تیر بزنید).
- سومین شرط ذبح شرعی آن است که به هنگام سر بریدن حیوان اسم غیر خدا بر روی آن گفته نشود. این شرطی است که کلیه علمای اسلام بر آن متفق القول می باشند چون مردم در زمان جاهلیت حیواناتی را به خاطر بتها و خدایان خود ذبح می کردند تا با این کار ه آنان نزدیک شوند و محبت آنها را به دست آورند. نشانه این که حیوان به خاطر آنها ذبح می شد این بود که به هنگام ذبح و سر بریدن آن نام بتها را با سرور و شادی و صدای بلند بر روی آن حیوان ذکر می کردند و یا حیوان را بر روی بت مخصوص و موزد نظر سر می بریدند. اما قرآن همان طوری که قبلاَ گفتیم کلیه این ها را حرام نمود. (وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ… وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ) مائده – 3
ترجمه: هر حیوانی که اسم غیر خدا به هنگام ذبح روی آن ذکر شود… و آنچه بر روی بتها سر بریده می شود… «حرام می باشند»)
- چهارمین شرط ذبح شرعی آن است که به نگام سر بریدن حیوان، اسم خداوند متعال بر آن ذکر شود. این شرط به صورت واضح و روشن از نص آیه های قرآن به دست می آید که می فرماید: (وَلَا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ…) انعام – 121
ترجمه: گوشت هر حیوانی را که اسم خدا بر آن ذکر نشده است نخورید چون این عملی است گناه (و خلاف دستور خدا است).
و پیغمبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: ما أنهر الدم و ذکر اسم الله علیه فکلو.
ترجمه: هر حیوان ذبح شده ای که خون آن جاری شده و نام خدا بر آن ذکر شده باشد حلال است و از ان بخورید.
یکی دیگر از دلایلی که رعایت شرط اخیر را لازم و واجب می گرداند احادیث صحیحی است که در مورد واجب بودن گفتن اسم خدا به هنگام تیر اندازی، به سوی شکار و فرستادن سگ شکاری تعلیم دیده به دنبال شکار که از پیغمبر صلی الله علیه وسلم روایت شده آمده است.
