استهراء وتمسخر برادر مسلمان :ـ

Visits: 63

استهراء وتمسخر برادر مسلمان :ـ

نحمده ونصلی علی رسوله الکریم امابعد:

این عمل یکی از گناهان کبیره است که برای انجام دهنده آن هیچگونه فایده دنیوی در بر ندارد ولی اکثر مسلمین بر اثر غفلت وبی توجهی به این گناه مبتلا هستند حالانکه دستور قرآن کریم است که می فرماید: (لایسخر قوم من قوم عسی ان یکونوا خیرا منهم ولانساء من نساء عسی ان یکن خیرا منهن ) ( سوره حجرات )

ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده اید! نباید گروهی ازمردان شما گروه دیگری را استهزاء کند ؛ شاید آنان بهتر از اینان باشند ونباید زنانی زنان دیگری را استهزاء کنند زیرا چه بسا آنان از اینان خوبتر باشند .

معنی استهراء آن است که تحقیر وعیب کسی را به گونه ای بیان کند که موجب خنده ای دیگران گردد. در تحت استهزاء صورتهای دیگری هم داخل است که بعنوان مثال به بر رسی مختصری از آنها می پردازیم .

1 : عیب گرفتن به رفت وآمد نشست وبرخاست ، طرز تکلم خندیدن به قد وقامت یا به شکل وصورت کسی.

2 : خنده بر قول وفعل کسی.

3 : ظاهر کردن عیب کسی را با اشاره ای چشم یا دست ویا پا.

این همه از جمله گناهان بی لذتی هستند که در بین مسلمانان امروزه بطور عموم همانند بیماری وبا عام شده است ؛ که خاص وعام به آن مبتلا اند ؛ حالانکه در قرآن کریم حرام بودن این امور صریحا وبطور واضح بیان شده است.

وآنجا که می فرماید: (ویل لکل همزة لمزة ) یعنی چاه ویل مخصوص برای طعنه زننده وعیب جوینده است . وآیه کریمه ( یا ویلتنا مالهذا الکتب لایغادر صغیرة ولا کبیرة الا احصاها) ای وای برما این چگونه نامه ای است که همه گناهان صغیره وکبیره ای ما در آن جمع آوری شده است .

حضرت عایشه ای صدیقه رض میفرماید : که یک بار من ادای نقل وحرکت کسی را در آوردم نبی کریم ص در حالی که مرا منع کرده ارشاد فرمودند اگر بدانم که در مقابل این عمل بیشترین ثروت دنیا به من می رسد هرگز عیب جوئی کسی را نخواهم کرد .( ابوداود ترمذی )

از این حدیث نیز فهمیده می شود که این گناه آنقدر بی لذت است که هیچ نفعی در آن نبوده وبالفرض اگر فائده ای هم در آن باشد نباید به آن نزدیک شد.

حضرت حسن رض میفرماید : که رسول الله ص فرمودند کسانیکه دیگران را مسخره می کنند در قیامت دریچه ای از جنت بر آنها گشوده می شود وآنها را ندا می دهند وقتی که آنها دوان دوان خود را به آن جا می رسانند ناگهان دریچه بسته می شود باز دریچه دیگری باز کرده می شود وبه سوی آن فراخوانده می شود وقتی که بدانجا می رسند بازهم دریچه بسته می شود به همین ترتیب دروازه های جنت یکی پس از دیگری باز وسپس بسته می شوند تا اینکه آنها به قدری مایوس می گردند که هر چه صدا کرده شوند به طرف جنت نمی روند. ( رواه البیهقی )

از شخصی بادی با صدای بلند خارج شد مردم به خنده در آمدند رسول الله ص در این باره خطبه ای توبیخی ایراد کردند ومردم را به خاطر این عملشان نکوهش کرده فرمودند: چرا بر آن کاری که از تمام شما سر می زند می خندید.

حضرت معاذ بن جبل رض می فرماید: که رسول الله ص فرمودند: کسی که دیگری را به سبب گناهش سرزنش کند آن شخص نخواهد مرد تا اینکه به آن گناه ملوث گردد ، احمد بن منیع می فرماید : هدف از گناه در اینجا آن نوع گناهی است که از آن توبه کرده باشد. ( ترمذی )

تنبیه: بعضی از مردم بعلت بی اطلاعی ، استهزاء وتمسخر را مزاح خوش طبعی می دانند وبه آن مبتلا می شوند حال آنکه در بین این دو فرق زیادی وجود دارد مزاح جائزی که از پیامبر اکرم ص ثابت شده است شرط آن این است که در آن هیچگونه حرفی خلاف واقع بیان نشود ونیز دل کسی هم آزرده نگردد وبرایش به طور عادت ومشغله نباشد که همیشه مزاح کند بلکه اگر گاهی مزاح نماید اشکالی نخواهد داشت. ( احیاء العلوم )

استهزاء وتمسخری که از آن دل آزاری ورنجیدگی خاطر مخاطب یقینی است بالاجماع حرام است .( الزواجر صفمع 18 جلد 2 )

واین را در مزاح جائز داخل دانستن جهالت وگناه می باشد.

ومن الله التوفیق.