فضیلت رفق ونرمی:ـ
Visits: 33
فضیلت رفق ونرمی:ـ
ستایش الله جل جلاله را سزاوار است که ارحم الراحمین می باشد، درود و سلام بر روان پاک پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم که بعثتش رحمت برای تمام عالمیان است، سلام و درود بر آل و اصحابش تا به روز جزا باد و بعد:
(فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ ۖ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ) (سوره آل عمران – 159)
ترجمه: (پس به (سبب) رحمت الهی است که تو با آنان نرم خو (و مهربان) شدی، و اگر تند خو و سخت دل بودی، قطعاٌ از اطراف تو پراکنده می شدند)
باید گفت که الله جل جلاله ذاتی است ارحم الراحمین و حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه وسلم) پیامبر است که رؤوف ورحیم و رحمة للعالمین است ، روی این ملحوظ مهربانی پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم علت و سبب جمع شدن اصحاب گردید که به اندک زمانی انسانهای هدایت طلب همانند پروانه ها به گرداگرد گل محمدی گرد آمدند و تعالیم دین را فرا گرفتند و به اطراف جهان به عنوان یک وظیفه مهم رسانیدند به پیروی آن باید مهربان باشید حضرت جریر بن عبدالله روایت میکند که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: (عَنْ جَرِيرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ ، قَالَ : سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، يَقُولُ: لا يَرْحَمُ اللَّهُ مَنْ لا يَرْحَمُ النَّاسَ) (متفق علیه – مشکوة صـ 421)
ترجمه: الله رحم نمی کند به کسی که او به مردم مهربانی نداشته باشد.
همچنین حضرت عایشه صدیقه (رضی الله عنها) روایت میکند و میفرماید که مرد اعرابی نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمد و گفت که شما کودکان را بوسه میزنید ما ایشان را بوسه نمی کنیم آنحضرت فرمودند: آیا من مالک برای تو هستم اگر الله جل جلاله از قلب تو رحمت و مهربانی را کشیده باشد. (متفق علیه) یعنی آن کسانی که مهربان نیستند الله جل جلاله رحمت نرمی و مهربانی را از قلب های شان بیرون کرده است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: مسلمانان در مهربانی و محبت همانند یک جسم اند اگر عضوی بدرد آید همۀ اعضای جسم نا آرام میشود (متفق علیه – مشکوة ص 422 ) چنانچه سعدی علیه الرحمه میفرماید:
بنی آدم اعضای یکدیگر اند که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی بدرد آورد روزگار دیگر عضوها را نماند قرار
پس مسلمانان باید به یکدیگرمحبت و دوستی داشته باشند، صمیمیت و مهربانی را عنوان زندگی اجتماعی خود قرار دهند چنانچه حضرت انس(رض) روایت میکند که رسوالله صلی الله علیه وسلم فرمودند: قسم به او ذاتی که نفس من در ید اوست ایمان کامل ندارد بنده ای تا اینکه آنچه برای خود دوست دارد به برادر مسلمان خود دوست نداشته باشد. (متفق علیه – مشکوة صـ 422)
بناءً دوستی و مهربانی هم نوعان تکمیل کننده ای ایمان است اگر میخواهید به کمال ایمان نایل آیید به یکدیگر دوستی و محبت داشته باشید.
انسانهای شقی و بدبختی هستند که دلهای سخت و بی رحم دارند چنانچه حضرت محمد صلی الله علیه وسلم میفرمایند: (لا تنزع الرَّحْمَة إلَّا من شقيٍّ) یعنی مهربانی گرفته نشده است مگر از شخص بد بخت و سخت دل. ( احمد وترمذی – مشکوة صـ 423)
همچنان رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: (لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا ولَمْ يُوَقِّرْ كَبِيرَنَا) یعنی نیست کسی از ما که به کودکان ما شفقت و مهربانی و به بزرگان ما احترام ندارد. (ترمذی – مشکوة صـ 423)
یعنی افرادی که به اطفال و کودکان مهربانی ندارند و به بزرگان احترام نمیکنند به طریقه پیامبر اسلام روان نیستند. مهربانی روابط اجتماعی را مستحکم میسازد اگر میخواهید روابط اجتماعی تان محکم و استوار گردد مهربان باشید به یتیمان، اطفال و …. مهربانی نمائید و به موی سفیدان و بزرگان احترام نمائید.
اگر به خانه خود شوربا می کنید آب آن را زیاد نموده و مقداری را به خانه همسایه روان نمائید از یک طرف روابط اجتماعی محکم تر می شود و از جانب دیگر مهربانی تان ثابت میشود متأسفانه امروزهر کسی به خود نگاه می کند احساس دوستی و محبت وجود ندارد و این اشخاص ایمان کامل هم ندارند چنانکه حضرت پیامبر اسلام میفرمایند: (لَيْسَ المؤمن بالذی یشبع و جاره جائع الی جنبه) (رواه البیهقی فی شعب الایمان مشکوة صـ 424) یعنی مسلمان کامل نیست کسی که خودش سیر و همسایه آن گرسنه باشد.
حضرت ابی هریره (رضی الله عنه) روایت میکند که مردی نزد پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم از سختی قلب خود شکایت می کند آنحضرت فرمودند: برو سر یتیم را مسح نموده و به او مهربانی کن و یک مسکین را طعام بده تا دلت نرم شود. (به روایت احمد)
پس مهربانی با یتیمان و طعام و غذا دادن به مساکین وسیله برای نرم شدن قلب میباشد. و همچنان شداد پسر اوس روایت میکند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: (إِنَّ اللَّهَ كَتَبَ الْإِحْسَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ، فَإِذَا قَتَلْتُمْ فَأَحْسِنُوا الْقِتْلَةَ، وَإِذَا ذَبَحْتُمْ فَأَحْسِنُوا الذَّبْحَ، وَلْيُحِدَّ أَحَدُكُمْ شَفْرَتَهُ، فَلْيُرِحْ ذَبِيحَتَهُ ِ) (رواه مسلم – مشکوة صـ 357.)
ترجمه: الله جل جلاله احسان و مهربانی را بر هر چیز نوشته کرده است وقتی که می کُشید بخوبی بکشید وقتی که ذبح می کنید به خوبی ذبح کنید یکی از شما کارد خود را تیز کند بعداً حیوان حلال گوشت خود را راحت نماید.
علاوه بر این که دین اسلام ترحم و مهربانی و احسان را برای انسان ها ضروری قرار داده است ترحم و رفق را برای همه داشته باشید و در تمام شئون زنده گی احسان کننده و مهربان باشید تا مورد ترحم و مهربانی ارحم الراحمین قرار بگیرید.
پیامبر اسلام (صلی الله علیه وسلم) کسی را که یک ذی روح را هدف قرار می دهد مورد لعنت قرار داده است. ( متفق علیه – مشکوة صـ 357)
همچنان رسول الله صلی الله علیه وسلم از جنگ دادن بهایم و حیوانات منع کرده است، چنانچه حضرت عبدالله ابن عباس روایت می کند: (نَهَى النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنْ تُصْبَرَ الْبَهَائِمُ) (رواه الترمذی) یعنی حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم از جنگ دادن حیوانات منع کرده است. التحريش بين البهائم
چون ایشان تعذیب می شوند این یک نوع ترحم بر حیوانات می باشد و کسی که بر حیوانات ظلم می کند به ظلم خویش گرفتار می شود چنانچه در حدیث شریف آمده است: زنی که بر گربه ظلم نموده و او را کشت به دوزخ رفت و به عذاب الله جل جلاله گرفتار شد و شخصی بد کارۀ به یک سگ تشنه آب داد مورد مغفرت و آمرزش الله پاک جل جلاله قرار گرفت در نتیجه می توان گفت که ترحم و مهربانی بر مخلوقات سبب نجات برای انسان است چون ایشان هم حیات خود را دوست دارند.
مـیازار مـوری کـه دانه کــش اسـت که جان دارد و جان شیرین خوش است
ظلم و بی رحمی بر مخلوقات راهی است برای هلاکت و نابودی پس بیاییم رحیم و مهربان باشید تا نجات یابید.
رفق و نرمی و مدارا در برابر همنوعان در اسلام از جایگاه ویژه ای بر خوردار است که انسان می تواند ذریعه آن به مقامات عالی رسیده و مستحق بخشش های نا محدود الهی گردد چنانکه حضرت عائشه صدیق رضی الله عنها روایت می کند که رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: به درستی که الله جل جلاله رفیق و لطیف است دوست دارد رفق و نرمی را، بنده گان خود را در برابر آن بخشش می کند آنچه را که بر عُنف و ضد نرمی است نمی دهد. در روایت دیگری آن حضرت صلی الله علیه وسلم برای عائشه رضی الله عنها گفتند: (عليك بالرِّفق وإياك والعُنف والفحش إنَّ الرِّفق لا يكون في شيء إلا زانه، ولا ينزع من شيء إلا شانه) (مسلم – مشکوة صـ 431)
ترجمه: ای عائشه لازم بگیر نرمی را و از ضد آن (دشنام دادن) دوری کن زیرا رفق و نرمی زیبایی هر چیز است و از هر چیزی که رفق و نرمی بیرون شود او را عیب ناک می سازد. همچنان حضرت جریر از رسو الله صلی الله علیه وسلم روایت می کند که آن حضرت فرمودند: (مَن يُحْرَمِ الرِّفْقَ يُحْرَمِ الخيرَ) (رواه مسلم – مشکوة 431)
ترجمه : کسی که از رفق و نرمی محروم ماند از تمام خوبی ها محروم مانده است.
همچنین حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: (من أُعْطِيَ حَظَّهُ من الرِّفْقِ فقد أُعْطِيَ حَظَّهُ من خيرِ الدُّنيا والآخرةِ، و من حرمَ حظَّهُ منَ الرِّفقِ حرمَ حظَّهُ من خيرِ الدُّنيا والآخرةِ) (رواه فی شرح السنة – مشکوة صـ 431.)
ترجمه: کسی که نصیب و بهره او از رفق و نرمی داده شد به تحقیق که خوبی دنیا و آخرت به او داده شده است و اگر از آن محروم ماند به درستی که از خوبی دنیا و آخرت محروم مانده است.
باید گفت که بهترین چیزی که جایگاه انسان را بلند و رفیع نموده و او را محبوب قلوب مردم می سازد همانا رفق، مدارا، نرمی و مهربانی می باشد. الله جل جلاله به کسانی که دارای این ویژه گی اند انعام و بخشش های خویش را ارزانی می نماید و ایشان توسط این صفت عظیم، کامیابی دارین را کمایی می نمایند. ومن الله التوفیق.
