مشروعیت محافل وتجلیل میلادالنبی (ص):ـ
بازدیدها: 668
مشروعیت محافل وتجلیل میلادالنبی (ص):ـ
بسم الله الرحمن الرحیم
نحمده ونصلی علی رسوله الکریم اما بعد :
يك روز گر بود همه تاريخ روزگار
روز محمــد است نبــي بزرگوار
در شرایط کنونی که فساد، فرهنگهای بیگانگان چون سیل وحشتناک از هر طرف موج میزند وباعث ایجاد فاصله بین امت مسلمه ورسول محبوب شان (صلی الله علیه وآله وسلم ) میگردد بناء بخاطر وصلت وشناخت بیشتر وبهتری از رهبر ورهنمائی حقیقی شان تجلیل میلاد وبرگزاری محافل کار پسندیده ونیکوی میباشد.
درین عجاله بخاطر اختصار خلاصتا بعضی دلایل ونظریات علمای شهیر اسلام را از رسائل وکتب فتوی به طور ترجمه وحواله ای صفحات کتب نقل میشود :
مفسر بزرگ علامه ای دهر حافظ جلال الدین سیوطی «رح» صاحب تفسیر جلالین در رابطه به تجلیل واحتفال میلاد النبی (ص) میفرمایند: ( هو من البدع الحسنة التي يثاب عليها صاحبها لما فيه من تعظيم قدر النبي «ص» واظهار الفرح والاستبشار بمولده الشريف ) « الحاوي للفتاوي صفحه 292 جلد 1»
ترجمه: گرفتن مجلس مولود رسول معظم اسلام «ص» از جمله ی بدعت هاي حسنه ونيكو وپسنديده ميباشد كه خداوند «ج» براي كسيكه آنرا انجام ميدهند ثواب ميدهد، چرا ثواب ميدهد؟ بخاطر اينكه اين عمل براي تعظيم مقام والاي جناب محمد رسول الله «ص» ميباشد واظهار فرح وخوشوقتي وبشارت بمولود شريف آنحضرت «ص» ميباشد پس وسيله ی ثواب ومزد اخروي ميباشد.
از شيخ الاسلام حافظ ابن حجرهیتمی(رح) صاحب فتوی حدیثیه از عمل احتفال در يوم مولد رسول خدا «ص» پرسيده شد دانشمند ذكر شده در جواب فرمود: اگر درين محافل عمل غير شرعي صورت نگيرد بدعت حسنه گفته ميشود. (الحاوي للفتاوي صفحه 302)
علامه طرابلسی (رح) صاحب فتوی کاملیه میفرماید : از قرائت مولد نامه واجتماع مردم از جهت مولد نبی (صلی الله علیه وسلم) واظهار سرور وفرح وقدوم مبارک به آمدن آن به دنیای بشریت سوال کرده شدم پس جواب اینست که خواندن مولود نامه بر طریق مشروع نیک وپسندیده ای شرع شریف است چونکه خواندن مولود نامه واجتماع بر آن مشتمل بر تعظیم رسول الله (ص) واظهار علامات نبوت آن میباشد ودر شرح علقمی بر جامع الصغیر فی الحدیث چنین بیان میکند که عمل مولد شریف نبوی (ص) از بدعات حسنه ومستحبه میباشد در صورتیکه خالی از منکرات شرعی باشد .
علامه ملا علی قاری حنفی (رح) می فرماید: عمل مولد بسبب خواندن قرآن کریم وسرودن اشعار ومدائح نبی اکرم (ص) وطعام دادن وصدقه امر نیکوئیست وعامل آن با قصد نیک صاحب ثواب جزیل میشود اگر چه عمل مولد از قرون ثلاثه نقل نشده وبعد از قرون ثلاثه ایجاد شده بناء بدعت حسنه گفته میشود در نزد محققین ومتقنین آن، همیشه اهل اسلام در همه اطراف دنیای اسلام وشهرها وبلاد عظام اجتماع واحتفال در مولد نبی کریم (ص) میگیرند . ( فتوی کاملیه صفحه 263 )
فتوای مولانا احمد علی سهارنپوری (رح) تلمیذ شاه محمد اسحق الدهلوی : (سئل هو رحمه الله عن مجلس المیلاد بای طریق یجوز وبای طریق لایجوز ؟ فاجاب بان ذکر الولادة الشریفة لسیدنا رسول الله (ص) بروایات صحیحة فی اوقات خالیة عن وظائف العبادات الواجبة وبکیفیات لم تکن مخالفة عن طریق الصحابة واهل القرون الثلاثة المشهود لها باالخیر فی مجالس خالیة عن المنکرات الشرعیة موجب للخیر والبرکة بشرط ان یکون مقرونا بصدق النیة والاخلاص الخ ) ( فتاوی خلیلیه صفحه 436 جلد 1)
علامه شاه ولی الله محدث دهلوی «رح» در کتاب خود فیوض الحرمین صفحه 80 و81 می آورد ومی گوید: ((وکنت قبل ذلک بمکة المعظمة فی مولد النبی «ص» فی یوم ولادته والناس یصلون علی النبی «ص» ویذکرون ارهاصاته التی ظهرت فی ولادته ومشاهدة قبل بعثته فرأیت انوارا سطعت دفعة واحدة لا اقول انی ادرکتها ببصر الجسد ولا اقول ادرکتها ببصرالروح فقط والله اعلم کیف کان الامرین هذا وذلک فتأملت لتلک الانوار فوجدتها من قبل الملائکة الموکلین بامثال هذه المشاهد وبامثال هذه المجالس ورأیت یخالطه انوارالملائکة انوار الرحمة ))
علامه ای عصر ومحقق کامل مفتی محمدعمر سربازی در جواب سوال از مشروعیت میلاد النبی (ص) میفرماید : جلسه های میلاد النبی (ص) در نفس خود جائز ومندوب میباشد مشروط براینکه آمیزش امور نامشروعه نباشد آه وحواله به فتاوی امدادیه میدهد ونیز مشروعیت جلسه را حواله به کفایت المفتی میدهد . (منبع العلوم کتاب البدعات والرسوم صفحه 326 و327 جلد 1)
مفتی صاحب خدای نظر مفتی دارالعلوم زاهدان در رابطه بجواب سوال از مشروعیت میلاد النبی (ص) میفرماید: انعقاد جلسات میلاد النبی (ص) جهت بیان سیرت حضرت رسول الله (ص) وترغیب بر اتباع آن حضرت ودعوت بیخبران به اتباع سیرت طیبه ای حضرت رسول الله (ص) بوده باشد امر مستحب وانعقاد آن موجب اجر وثواب است مشروط بر اینکه امور منکر ومخالف شرع دران انجام نشود. (محمود الفتاوی دار العلوم زاهدان صفحه 335 و 336جلد 4 )
علامه شیخ عبدالحق محدث دهلوی «رح» در کتاب خود فی ماثبت من السنة فی ایام السَنة صفحه 34 : عملیه مسلمین را در ماه مولدالنبی (ص) واجتماع واحتفال وتصدق واظهار سرور شان در این رساله خود عرف اسلامی پنداشته وتحسین نموده اند.
همچنین ملا علی قاری هروی(رح) عالم ومحدث بزرگ اسلام در کتاب خود الموردالروی فی مولدالنبی (ص) صفحه 15 و16 از برگزاری محفل میلادالنبی (صلی الله علیه وآله وسلم) در مکه مکرمه نقل واین محفل را امر مستحب وپسندیده ذکر نموده اند.
جناب دكتور احمد شرباصي استاد جامع الازهر در جواب سوال که قرائت مولد النبی (صلی الله علیه وسلم) بدعت است یا خیر فرمودند: در زمانه هاي بعد كه آرزوهاي زندگي زياد شد وغفلت ها بر مردم غلبه كرد ، مسلمانان لازم دانستند تا چنين عادت مستحسن ومعروفي را بوجود آورند، هر چند اين عمل تازه ونو بوجود آمده است، ليكن اگر اين محافل از امور غير مشروعه خالي باشد ، در برگزاري آن باكي نيست زيرا زندگي نامه ی سردار انبياء شامل آنقدر پند وموعظت است كه نفوس مرده را زنده ميسازد، و وسيله هدايت شنوندگان ميشود. پس گفته ميتوانيم كه اين محافل محفل پند وموعظت است والله تعالي در كلام حميد خويش فرموده« وذكر فان الذكري تنفع المؤمنين» يعني پيوسته تذكر ده زيرا تذكر براي مومنان سودمند است. « كتاب يسئلونك في الدين والحيات صفحه 399 جلد 2»
حضرات علمای دیوبند«رح» درجواب سوالی که از ایشان در مورد تجلیل میلاد النبی «ص» شده بود چنانچه در کتاب المهند علی المفند تألیف محدث بزرگ حضرت مولانا خلیل احمد سهارنپوری «رح» صفحه 124 موجود است چنین فرمودند: ذكر ولادت با سعادت نبي اكرم (صلي الله عليه وسلم) از عالي ترين مستحبات است حاشا كه احدي از مايان گفته باشيم كه ذكر ولادت شريفه آنحضرت عليه السلام بلكه حتي ذكر غبار نعلين شريفين آنحضرت عليه السلام داراي قباحت و از بدعات سيئه و يا حرام است بالعكس به عقيدۀ ما ذكر حالاتي كه كوچكترين تعلق و ارتباطي بذات پاك رسول الله (صلي الله عليه وآله و صحبه وسلم) دارند از پسنديده ترين مندوبات و از اعلاء ترين مستحبات است.
علامه امام نووي«رح» محدث بزرگ شارح صحیح المسلم ميفرمايد: خداوند شهر اربل را در پناه حفظ وامان خود نگهدارد كه هر سال موافق روز ولادت نبي كريم«ص» صدقه ميدادند واظهار زينت وخوشحالي مينمودند واين عمل شان نمايانگر محبت وتعظيم وبزرگداشت آنحضرت «ص» بود در دلهاي شان وبه پاس اينكه خداوند رسولش را نعمتي ورحمتي براي عالميان فرستاده بود شكران مينمودند. « الباعث علي انكار البدع والحوادث از شيخ ابوشامه صفحه 143»
امام قسطلانی (رح) صاحب کتاب ارشاد الساری شرح صحیح البخاری در کتاب المواهب اللدنیه محافل مولد النبی (ص) وصدقات واظهار سرور وخوشحالی را سبب فضل وحصول برکات برای اهل اسلام میداند. ( مواهب اللدینه صفحه 147 جلد 1)
علامه ابن تیمیه (رح ) دركتاب اقتضاء الصراط المستقيم صفحه 294 میفرماید: (فتعظيم المولد واتخاذه موسما قد يفعله بعض الناس ويكون له فيه اجر عظيم لحسن قصده وتعظيمه لرسول الله«ص») یعنی احترام كردن بروز مولود شريف ودر ايام موسم آن برگزار كردن مجلس كه فعل ميكنند آنرا بعضي از مردمان براي برگزار كننده ای آن مزد بسيار عظيم وبزرگي ميباشد بجهت اراده نيك كه دارد وآن تعظيم وتوقير پيامبر گرامي اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) ميباشد.
امام زرقانی در شرح مواهب اللدنیه صفحه 139 جلد 1 محفل گرفتن مولدالنبی (ص) وتصدق اهل اسلام واظهار سرور وخواندن مولود نامه حضرت رسول الله (ص) را عمل نیک ومفید دانسته تأئید مینماید. (شرح مواهب اللدنیه صفحه 139 جلد 1)
عبدالملک عبدالرحمن السعدی در کتاب خود مسمی به بدعت به معنی دقیق اسلامی آن در صفحه 178 و179 در جواب سوال به ارتباط مولود النبی «ص» چنین جواب ارائه نمودند که قرار ذیل است:
سوال: آيا جشن گرفتن واجتماع براي سالگرد تولد حضرت رسول معظم اسلام «ص» بدعت است يا مشروع؟
جواب: جشن مولودي پيامبر عظيم الشأن «ص» در عصر صحابة كرام «رض» مرسوم نبوده است ولي لازمه اش اين نيست كه چون در عصر پيامبر «ص» وصحابه «رض» نبوده است پس بدعت سيئه يا منافي شريعت باشد، جشن مولودي اگر به اين عنوان بر گزار شود كه عبادتي مانند نماز وروزه است «قطعا» بدعت است واگر بر اساس ياد آوري تولد حضرت وتكرار ياد بودهاي سيرة معطرش انجام شود وخالي از اعمال خلاف شرع واختلاط زن ومرد باشد بدعت به اصطلاح شرع نخواهد بود كه انجام دهندة آن گمراه بوده ومستحق عذاب باشد.
چون پيامبر «ص» بدعت را با فرمودة خود چنين تعريف نمودند: هر كس در دين ما چيزي را احداث كند كه از آن نيست مردود است.
مفهوم مخالف آن اين است كه هر كس در دين ما چيزي را احداث كند كه جزء آن باشد مقبول است.
فايده جشن مولودي عبارت است از:
1: تجمع مسلمين كه اسلام خواهان آن بوده وآن را مي پسندد .
2 : موعظه وارشاد كه اسلام به آن امر وتشويق كرده است.
3: مدح حضرت ختمي مرتبت«ص» بدون مبالغه كه جزو اسلام است زيرا پيامبر «ص» شاعراني را كه حضرت را مدح مي كردند منع نفرمودند بلكه تشويق كردند .
4: دادن غذا به فقرا كه آن نيز از امور مستحسنه اسلام است.
بنابر اين جشن مولودي منافاتي با اسلام واصول آن ندارد اگر چه از امور مستحدثه است وتازماني كه عناصر آن مخالف اسلام نباشد بدعت دانستن آن از نظر شرعي جايز نيست.«كتاب بدعت به معني دقيق اسلامي آن صفحه 178 و179 تأليف دكتر عبدالملك عبدالرحمن السعدي «رح»
بخاطریکه به طول نیانجامد برای معلومات بیشتر وبهتر ثبوت تجلیل میلاد النبی «ص» به کتب ذیل مراجعه نمائید:
1 ـ حسن المقصد فی عمل المولد تألیف امام العلامة شیخ جلال الدین سیوطی «رح»
2 ـ مورد الصادی فی مولد الهادی تألیف الحافظ شمس الدین بن ناصر الدین الدمشقی «رح»
3 ـ یسئلونک فی الدین والحیاة تألیف دکتور احمد شرباصی استاد جامع الازهر .
4 ـ عرف التعریف بالمولد الشریف تألیف الحافظ شمس الدین الجزری «رح»
5 ـ المواهب اللدنیه تألیف علامه شیخ ابن حجر قسطلانی «رح» 6 ـ عنقودالدرر فی احتفاء سیدالبشر.
7 ـ السیرة الحلبیة تألیف برهان الدین الحلبی «رح»
8 ـ المهند علی المفند تألیف مولانا خلیل احمد سهارنپوری «رح»
9 ـ البدایة والنهایة حافظ ابن کثیر دمشقی «رح» 10 ـ سبل الهدی للعلامه شامی «رح» 11 ـ الباعث فی انکار البدع والحوادث
12 ـ المولد الروی فی مولد النبوی «ص» امام حافظ ملا علی قاری «رح»
13 ـ اقتضاء صراط المستقیم شیخ ابن تیمیه «رح»
14 ـ فیوض الحرمین تألیف شاه ولی الله محدث دهلوی (رح) 15 ـ فتوای کاملیه علامه طرابلسی(رح)
الله متعال برای ما توفیق عنایت فرماید که میلاد رسول اکرم «ص» بطور صحیح ودرست برگزار نمائیم و سیرت پیامبر اکرم ص را برای جهانیان برسانیم. آمین ومن الله التوفیق