مهجوری قرآن در عصر حاضر
بازدیدها: 125
مهجوری قرآن در عصر حاضر
بسم الله الرحمن الرحیم
نحمده ونصلی علی رسوله الکریم اما بعد:
قال الله تبارک وتعالی : (و قال الرسول یارب ان قومی اتخذ وا هذا القرآن مهجوراً).
وپیامبر (ص) (شکوه کنان از کیفیت برخورد مردمان با قرآن ) عرض می کند ، پروردگارا!! قوم من این قرآن را ( که وسیله سعادت دو جهان بود) رها واز آن دوری کرده اند ( واز ترتیل وتدبر وعمل بدان غافل شده اند)
مهجور: متروک رها شده مراد از ترک قرآن ، دوری گزیدن از شنیدن واندیشیدن، عمل به احکام حلال وحرام آن ، در اصول وفروع دین حاکم کردن وداوری بردن بدان، درمان دل ودرون خود را از قرآن خواستن، وبالآخره عقاید وعبادات واخلاق از آن آموختن است.
به ظاهر مراد از متروک ومهجور کردن قرآن انکار آن است که این کار کفار است، ولی در بعضی روایات این هم آمده که مسلمانی که به قرآن عقیده داشته باشد ، اما نه به تلاوت آن پایبند باشد، ونه بر آن عمل کند ، او هم در این حکم داخل است چنان که حضرت انس (رض) گفته که رسول خدا (ص) فرمودند: من تعلم القرآن وعلق مصحفه لم یتعاهده ولم ینظر فیه جاء یوم القیامة متعلق به یقول یارب العالمین ان عبدک هذا اتخذنی مهجورا فاقض بینی وبینه ) « ذکره الثعلبی قرطبی معارف القرآن »
حال دغدغۀ بسیاری از مسلمانان امروزی از مؤمنان و پیروان واقعی آنحضرت (ص) این است که چرا مسلمانان امروزی قرآن را رها کردند و به چیزهای دیگری مشغول شده اند و چرا آنهایکه قرآن را می خوانند خیلی کم به آن عمل می کنند و خیلی کم دارای اخلاق قرآنی هستند و چرا آنهایکه آرامش را می خواهند به جای پناه بردن به قرآن به چیز های دیگر پناه می برند قرآن این حق را دارد که در زمینۀ حفظ و بیان و تلاوت واستماع و تدبر و تأمل درآن با آن به درستی و شائستگی رفتار نمائیم و در راستای فهم و تفسیر رفتار درستی با آن داشته باشیم هیچ بهتر از آن نیست که بدانیم خداوند از ما چه می خواهد زیرا خداوند کتابش را تنها برای آنکه در آن بیندیشیم و از اسرارش آگاه شویم و هر یک از ما در حد توان و ظرفیت خویش استخراج مروارید های این دریای بیکران بپردازیم نازل فرموده است. علمأ و صاحب نظران اسلامی می گویند اگر به خود قرآن مراجعه کنیم می بینیم قرآن از هر مسلمان پنج خواسته دارد: 1- (ایمان و تعظیم به قرآن) خداوند می فرماید: ( آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ. «سوره البقره – 285»
2- (تلاوت قرآن) خداوند متعال می فرماید: (الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاَوَتِهِ أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ). «سوره البقره – 121»
3- (فهم و تدبر در قرآن) خداوند می فرماید: (كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ). سوره ص – 29
و نیز می فرماید: (أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا). «سوره محمد – 24»
4- (عمل به قرآن و اجرای دستورات آن در زندگی) قرآن کتاب عمل است و کسانی که به دستورات قرآن عمل ننموده و اوامر و فرامین و تعالیم و احکام و حقائق و مفاهیم والای آن را در زندگی خود پیاده نمی کنند از دیدگاه قرآن فاسق و گنهکار اند خداوند متعال می فرماید: (و مَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ). «سوره مائده – 44»
و نیز پیامبر گرامی (ص) میفرمایند: ما آمن بالقرآن من استحل محارمه.
کسیکه حرام کرده های قرآن را حلال بداند به آن ایمان نیاورده است.
5- (نشر فرهنگ قرآن و دعوت بسوی تعالیم و آموزه های تعالی بخش و سعادت آفرین آن) خداوند متعال (ج) میفرماید:( هَذَا بَلاَغٌ لِّلنَّاسِ وَلِيُنذَرُواْ بِهِ وَلِيَعْلَمُواْ أَنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَلِيَذَّكَّرَ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ). سوره ابراهیم – 52
و نیز پیامبر گرامی میفرماید: بلغو عنی و لو آیة.
بناءً اگر مسلمانان در این پنج زمینه به قرآن توجه کنند و این پنج حق قرآن را ادا نمایند و در مراحل مختلف زندگی آنها را نصب العین و آویزۀ گوش خویش قرار دهند قطعاً تحول و انقلاب شگفت انگیزی در زندگی شان پدید خواهد آمد.
در قرنهای نخستین که بهترین دوران تاریخ اسلام است مسلمانان بهترین رفتار و کردار با قرآن داشتند به خوبی آن را می فهمیدند و از مقاصدش مطلع و آگاه می شدند و میزان مطلوبی در عرصهای مختلف زندگی مادی و معنوی و اخروی و دنیوی و اجتماعی سیاسی و نظامی فرهنگی و اقتصادی عبادی و خوانوادگی اخلاقی و تربیتی و… به آن عمل می کردند و دیگران را بر اساس بصیرت و درایت به اوامر و فرامین تعالی بخش و تعالیم و آموزه های روح آفرین و احکام و دستورات تابناک و حقائق و مفاهیم والای آن دعوت می نمودند. اما پیش از آنان نسلی آمدند که با قرآن بیگانه بودند حروفش را حفظ می کردند و حدودش را رعایت نمیکردند و در اثنای رفتار با قرآن به بیراهه رفتند و برای شناخت درست آن کوشش و تلاش نکردند آنچه را که قرآن اولویت داده است اولویت ندادند و آنچه را که قرآن اولویت نداده است اولویت داده اند به اموری که مورد اهتمام قرآن بود اهتمام نورزیدند و به اموریکه از نظر قرآن اهمیت چنانی ندارد توجه بیشتری نشان دادند آنها فراموش کرده بودند که خیر و برکت قرآن مشروط به عمل و اجرای احکام و دستورات آن است چنانچه خداوند (ج) میفرماید: وَهَذَا كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ. (سوره أنعام – 155)
این قرآن کتاب مبارکیست که ما آن را نازل کردیم پس از احکام و دستورات آن پیروی کنید و از مخالفت با آن بپرهیزید تا مورد رحم خداوند قرار گیرید.
پشت کردن به قرآن در این دنیا برای مسلمانان ذلت و خواری را به بار آورده است و در روز آخرت نیز شکایت حضرت پیامبر (ص) از آنها را بدنبال خواهد داشت در آن روز که امت محمد (ص) از زبان پیامبر شان این شکایت را میشنوند که : یارب ان قومی اتخذوا هذا القرآن مهجوراً. (پروردگارا مردم قرآن را ترک کردند و از خود راندند) و این شکایت حضرت پیامبر (ص) امروز نیز همچنان ادامه دارد که گروه عظیمی از مسلمانان به پیشگاه خدا شکایت میبرند که این قرآن را بدست فراموشی سپردند قرآنی که رمز حیات است و وسیلۀ نجات قرآنی که عامل پیروزی و حرکت و ترقی است قرآنی که مملو از برنامه های ارزنده و سازندۀ زندگی است قرآنی که روح حیات و حیات روح است این قرآن را رها ساختند و حتی بر قوانین مدنی و جزائی دست گدائی به سوی دیگران (غربیها و اروپائی ها) دراز کردند هم اکنون اگر بوضع بسیاری از کشور های اسلامی مخصوصاً آنهائیکه زیر سلطۀ فرهنگ شرق و غرب زندگی می کنند نظر بیفکنیم می بینیم که قرآن در میان آنها به صورت یک کتاب تشریفاتی در آمده است که تنها الفاظی را با صدای جالب از دستگاهای فرستنده پخش می کنند .
براستی امروز قرآن از نظر مغز و محتوا مهجور است از نظر اندیشه و تفکر متروک است از نظر عمل به اوامر و فرامین روح بخش و تعالیم و آموزه های تابناک و احکام و دستورات حیات آفرین و حقایق و مفاهیم والا و گرامیش مهجور است و از نظر برنامه های سازنده و ارزنده اش مهجور است بدون شک در این عصر حاضر پیامبر گرامی (ص) فریاد میزند که یارب ان قومی اتخذ وا هذا القرآن مهجوراً) چنانچه شاعر می گوید:
خوار زمهجوری قرآن شدیم شکوه سنج گردش دوران شدیم
در حقیقت ما نسبت به درک اسرار قرآن و دست یابی به ودیعه های آیات قرآنی و حقائق بزرگ و بیشمار معارف گرانبهای و تابناکش بی توجه هستیم و اهداف تعالیم قرآن را درک نمی کنیم شخص تمام قرآن را از حفظ می خواند ولی متأسفانه معنی یک سطر آن را نمی داند و حتی در طول زندگی خود بفکر آن نیست که خود را زحمت دهد و معنای قسمتی از آن را یاد بگیرد در حالیکه وضح حافظان قرآن به این صورت است باید اقرار کنیم که وضع عامۀ مردم خیلی اسفناکتر است و عامه به قرائت و تدبر قرآن توجهی ندارند و تنها سوره های کوچک را حفظ می کنند و در نماز آنها را به غلط می خوانند ولی معنی آنها را نمی فهمند مثل اینکه نماز تنها گفتن کلمات و انجام دادن حرکات است و فاقد روح معنوی می باشد یکی از دانشمندان اسلامی میگوید آیا بهتر نیست بجای صرف کردن عمر عزیز در مطالعه و تدریس کتابهای متعدد و مکرر فلسفه و منطق و غیره قیل و قال بی سود در حواشی؛ قرآن عربی و سهل و ساده را به جوانان خود بیاموزیم مگر فراموش کردیم که پیامبر (ص) و اصحاب زندگی نوین را با قرآن شروع کردند و در پرتو نور قرآن به همه چیز نگریستند آیا نمی ترسیم از روزیکه در آن پیامبر (ص) در پیشگاه خدا به شکایت پردازد و بفرماید پروردگارا اینان قرآن را ترک گفته اند و آن را از صنوف درسی و صحنۀ زندگی بدور داشتند این دو اسلحه یکی قرآن و دیگری سنت نبوی (ص) هر دوی اینها درست در دست ماست لیکن بجای این که آنها را در دست بگیریم و به پیکار بنیشینیم آنها را در پارچه های زیادی پیچاندیم و بر طاق بالا نهادیم یا بگورستانها برده ایم و بجای زنده گان برای مرده گان می خوانیم دشمنان اسلام خوب میدانند که مایۀ حیات مسلمانان قرآن است و باید آن را از دست ایشان گرفت اما بر چیدن قرآن از خانه و کاشانه و مساجد مؤمنان ممکن نیست ولی گرفتن قرآن از دل و جان و گستردۀ زندگی آنان با تلاش بی امان و نیرنگهای نهان انجام پذیر است.
پس ای برادر و خواهر مسلمان برای نیل به سعادت در دو جهان به قرآن برگردید قرآن را برنامۀ عملی زندگی خود سازید دواهای نسخۀ ربانی و حکیم صمدانی را به تمام و کمال و بجا و بموقع بکار بندید فرمان خداوند گار عالم را اجرا نمائید زبان قرآن را بیاموزید و خودتان شخصاً به نامۀ خدا بنگرید و آن را فهم کنید با سلاح آسمانی قرآن مجهز شوید و به پیکار برخیزید و با قرآن خود ها را رهنمود نمائید و مواعظ آن را آویز گوش جانها سازید تا با چشم سر توفیق و مدد خدا را ببینید و شاهد پیروزی را در بغل گیرید.
ولی متأسفانه آن نوای دلنواز قرآن که صبح گاهان و سحرگاهان از منزل هر مسلمان گوش هر شنونده را نوازش میداد جایش را موسیقی، تلویزیون وبرنامه های مخرب آن موبایل وانترنت وشبکه های اجتماعی تفریحات مخرب و خواب و تنبلی گرفته است و قرآن زینت مجالس فاتحه خوانی و عزاداری شده است و با افتخار قرائت و اسلوبی را به نام قرائت مجلسی نام نهادند آیا به راستی هدف از نزول قرآن همین بوده است در بسیاری از آیات روح بخش قرآن مجید هدف از نزول غیر از این بیان شده است در بعضی آیات هدف قرآن (اندرز) در بعضی آیات (تذکر و پند گرفتن) و در آیات دیگر (هدایت) (بشارت) ذکر گردیده که مقصود از همه اجرای قرآن در تمام شعب زندگی و یافتن حیات معنوی از آن سرچشمۀ زلال الهی است.
خوشا بحال کسی که خداوند عزوجل بر او منت نهاده قدرت حفظ قرآن را به او بخشیده و عالم به احکام قرآن است حلال و حرام و اخلاقش را می داند جایگاهش را شناخته است همراز و همنشین و مؤنس قرآن است زبانش به خواندن قرآن مشغول و دلش بیاد قرآن زنده و عقلش در رشد و ارتقأ به خواندن قرآن مشغول و جانش شیفتۀ نسیم فرح بخش قرآن است در مشکلات و چالشها و دغدغه ها به قرآن پناه می آورد منازعات جدال و ستیزه ها را به قرآن فیصله می بخشد غبار شبهات را به وسیلۀ قرآن زائل میسازد و جاهلان را به قرآن ارشاد می نماید بیماران را به قرآن شفا می بخشد و افراد را به قرآن اندرز می دهد.
به هر حال قرآن کلام الهی است که تا پایان جهان پاسخگوی تمام نیاز های جهانیان نیاز های مادی و معنوی دنیوی و اخروی فردی و اجتماعی سیاسی و نظامی فرهنگی و اقتصادی عبادی اخلاقی و تربیتی و …. خواهد بود چنین کتابی بطور حتم دارای ابعاد وسیع و گستردۀ نا محدود و نا متناهی است
بامید حاکمیت کامل قرآن در سراسر جهان.
و بامید این که ایزد متعال به امت اسلامی توفیق عمل به قرآن و پیاده احکام و دستورات آن در تمام شئون زندگی شان عنایت فرماید.
و ماذا لک علی الله بعزیز.
