گوشه ی از حقوق زوجين در پرتو قرآن وسنت:ـ
بازدیدها: 152
گوشه ی از حقوق زوجين در پرتو قرآن وسنت:ـ
اسلام بر هر يكي از زوجين حقوق و وظائفى مقرر كرده است كه اداى آن لازم واهتمام بر آن واجب است ودر اداى اين حقوق هر دو (زن و شوهر) برابر هم مسئوليت دارند بدليل قول خداوند كه فرموده است (ولهن مثل الذي عليهنّ بالمعروف) پس بر هر يك از زن و شوهر لازم است با ديگري خوش اخلاق و خوش رفتار باشد ودر كردار وگفتار خود نهايت احترام همسرش را مراعات كند زيرا خداوندمتعال مي فرمايد:
(وعاشروهنّ با لمعروف) «با همسران خود به خوبي و نيكي رفتار كنيد.»
اما حقوقى كه بر زوجين است بشرح زير مي باشد
اول- حقوق شوهر بر زن:ـ
مهمترين حقوق شوهر كه بر زن است اطاعت از اوست وبجز درمواردى كه نافرمانى خداوند و ييامبر اوست او را فرمانبردارى نمايد خداوند متعال مى فرمايد: (فان اطعنكم فلاتبغوا عليهن سبيلا) – پس اگر زنان از شما اطاعت كردند پس برسر آنها هيچگونه راه ظلم و تعدى را طلب نكنيد. اسلام براى ادامه مصالح ازدواج و تشكيل خانواده و وفا بر آن بر هر يكى از زوجين حقوق و واجباتى مقرر و معين ساخته است وچونكه شوهر قوام و سرپرست خانواده است واز نظر عقل و سياست كاملترست ودست اراده وقدرت بر دفاع و ايستادگى به مصالح خانواده را دارد لذا بر زن واجب است كه از شوهر اطاعت بمعروف بكند ودر امور حرام و منهيات اطاعت كسى حتى والدين جائز نيست زيرا كه در حديث آمده است (لاطا عة في معصية انما الطاعة في المعروف) درحديث ديگر اينگونه آمده: (لا تطع المراة زوجها في زوجها )
واين اطاعت مبني بر احترام وايجاد يك زندگي خوشگوار در خانواده و وفاى زن براي شوهر در مقابل ايستادگي او به تكاليف امور خانواده مي باشد نه اينكه زن اسير شوهر است. وديگر امور اينكه زن در جهت پاسداري از حيثيت و شرف مرد و محافظت از اموال واولاد و ديگر امور از هيچ تلاشى كوتاهي ننمايد. زيرا خداوند متعال مى فرمايد(:فالصّالحات قانتات حافظات للغيب بما حفظ الله) «زنان نيكوكار آنهايند كه فرمانبردار مطيع اوامر خداوند و دستورات شوهران خود بوده واسرار زناشوئي را نگه مي دارند، زيرا كه خداوند به حفظ آنها دستور داده است». وپيامبر گرامي اسلام مي فرمايد: «حق شما بر زنانتان آن است كه اجازه ندهند پاي زنان ومرداني كه شما دوست نمي داريد به منزلتان باز شود» ديگر اينكه زن بدون اجازه و اطلاع همسر از منزل خارج نشود، وهنگامي كه از منزل خارج گرديد سر به زير و با وقار راه برود واز كلام و كردار بد و ناروا پرهيز نمايد اما زنيكه نافرمان شوهرش باشد عبادتش قبول نمي شود. در صحيح ابن خزيمه و ابن حبان از حديث جابر آمده است (ثلاثة لا تقبل لهم صلاة ولاتصعد لهم الي السّماء حسنة، العبد الآبق حتي يرجع، والسّكران حتي يصح و المراة السّاخطة عليها زوجها حتي يرضي) «سه كس اند كه نماز ايشان قبول نمي شود، وهيچ نيكي از آنان به آسمان نمي رود. 1 – غلامي كه از سيد خود گريخته تا اينكه باز گردد 2 – مستي كه بسبب شراب خوردن وغيره بيهوش شده است تا اينكه سالم باشد 3 – زني كه شوهرش از او ناراحت است تا اينكه راضي شود.»
دوم- حقوق زن بر شوهر:ـ
همچنان اسلام براي زن حقوق و واجباتي قائل است، و براي راحت واطمينان واسقرار او كفيل شده است كه شوهر باداء كردن آن مكلف است، و من جمله از آن حقوق: 1 – حسن معاشرت است كه شوهر با زن به بهترين روش با او رفتار و زندگي نمايد. وبا تندي و شدت با او برخورد ورفتارنكند. واز هيچ تلاشي براي اكرام واحترام
هرچه بيشتر او كوتاهي ننمايد زيرا خداوند متعال مي فرمايد: (وعاشروهنّ بالمعروف )
«با همسران خود به نيكي و خوبي رفتار كنيد» پيامبر اسلام در اين رابطه مي فرمايد: (خيركم خيركم لاهله) «بهترين شما كسي است كه با اهل خود خوبتر باشد.» ودر حديث ديگر مي فرمايد: (اكمل المؤمنين ايماناً احسنهم خلقاً والطفهم باهله) «كامل ترين مؤمنان از روي ايمان كسي است كه از نظر اخلاق خوبتر باشد، وبا اهل وخانواده خود بسيار نرمي و مهرباني كند.» و چونكه از نظر اسلام شوهر بزرگترين مسئول خانواده است لذا بر راعي و مسئول لازم است كه بر رعيت احسان و لطف وكرم داشته باشد واز فساد و عناد وكينه واذيت كردن آنها اجتناب كند. امام غزالي رحمه الله مي گويد: (از حقوق زن حسن معاشره به احسان و معروف است كه شوهر با وي بخوبي زندگي كند، واخلاق خوب داشته باشد )
2 – نفقه ومسكن: از حقوق ديگر زن بر شوهر خوراك، لباس، مسكن و ديگر مايحتاج او مي باشد كه بعد از انعقاد نكاح شرعي و تسليم شدن زن، بر شوهر لازم مي شود. ودليل وجوب نفقه، لباس و مسكن قول خداوند است.( وعلي المولود له رزقهن وكسوتهن بالمعرف لاتكلف نفس الا وسعها) «بر عهده صاحب فرزند (پدر) است كه خوراك و پوشاك مادر را به حد متعارف بدهد، و هيچكس جز به اندازه توان خود مكلف نيست» در جاي ديگر نيز مي فرمايد: (لينفق ذوسعه من سعته، و من قدر عليه رزقه، فلينفق مما اتاه الله) «صاحب وسعت بر حسب قدرت مالي خود نفقه كند، وكسي كه مبتلا به تنگي وفقر شده است هر چه كه خدا به او داده است نفقه كند»
3 – محافظت بر دين و اخلاق زن: از جمله حقوق زن بر شوهر اين است كه شوهر براي اصلاح امور ديني و اخلاق زوجه خود اقدام كرده ودر فلاح و رستگاري او سعي كند چنانچه زن از عقايد و احكام وارزشهاي ديني نا آگاه باشد، مرد براي تعليم و آگاه نمودن او از هيچ تلاشي فروگذار ننمايد، و اگر خود نمي توانست به او اجازه بدهد كه در مجالس و كلاسهاي آموزش علم و دانش حضور پيدا كند. زيرا نياز او به آگاهي و معرفت ديني و اخلاقي دست كمي از احتياج او به خوراك و پوشاك ندارد. وبراي نگه داشتن او از انحراف و گرفتاري دنيا و
شقاوت آخرت زنان نيز همچون مردان به ايمان وعمل صالح احتياج دارند، وبدون علم و دانش كافي نمي توانند به مسئوليتهاي خود عمل كنند، و آنگونه كه شايسته است نمي توانند فرزندانشان را تربيت ديني و اجتماعي بنمايند
«ومن الله توفيق»