خلاصه از خصايل واخلاق حضرت محمد مصطفي «ص»:ـ
Visits: 203
خلاصه از خصايل واخلاق حضرت محمد مصطفي «ص»:ـ
الحمد لله رب العالمين والصلوة والسلام علي سيد المرسلين وخاتم النبيين محمد وآله وصحبه اجمعين ومن تبعهم باحسان الي يوم الدين اما بعد:
اي محمد! تو بر مقام والايي از اخلاق هستي» « سوره قلم»
وصف خلق كسيكه قرآن است خلق را وصف او نه آسانست
خلق خوش خلق را شكار كند يك صفت بيش از اين چكار كند
مولانا جامي «رح
اين همان بخشي از زندگي مبارك حضرت محمد مصطفي «ص» است كه به وسيله آن زندگي ايشان از ساير انبياي كرام ومصلحان جهان به طور آشكارا ممتاز به نظر مي رسد.
چند نفر از حضرت عايشه صديقه «رض» سوال نمودند كه اخلاق پيامبر گرامي را براي ما بيان كنيد . ايشان پاسخ دادند آيا قرآن كريم را تلاوت نمي كنيد ؟ « ان خلق رسول الله «ص» كان القرآن» يعني قرآن نمونه عملي اخلاق ايشان است. « ابوداود باب الصلوة في الليل»
قرآن كريم در ميان هزاران مخالف ومعاند نسبت به داعي حق چنين اعلام مي دارد. «وانك لعلي خلق عظيم» اي محمد! تو بر مقام والايي از اخلاق هستي» منتقدان كور ومتعصب از سيزده قرن قبل ايشان را سنگدل مي گويند لكن بنگريم كه قرآن كريم در اين مورد در ميان دشمنان چنين شهادت مي دهد (( پس به سبب رحمت خداوند نرم شدي براي آنان و اگر درشتخو وسخت دل بودي بر آنان البته از نزد تو پراكنده مي شدند. «آل عمران» در جايي ديگر مي فرمايد« همانا نزد شما مسلمانان پيامبري از ميان خودتان آمده است كه رنج شما بر او دشوار است وبر هدايت شما حريص است بر مسلمانان بخشاينده ومهربان است. « سوره توبه »
پيش از اين كه وقايع جزئي در باره اخلاق آن حضرت «ص» نوشته شوند ، گفتار ها واظهارات افرادي كه ساليان دراز در محضر ايشان بودند واز تك تك حروف دفتر اخلاق وعادات ايشان آگاه اند ، نوشته مي شود . هيچ كس بيشتر از همسر از عادات واخلاق آدمي آگاه نيست حضرت خديجه كبري «رض» مدت بيست وپنج سال پيش از بعثت وبعد از بعثت همراز ايشان بود، در دوران آغاز وحي با اين الفاظ ايشان را تسلي خاطر مي داد وگفت « هر گز چنين نيست سوگند به خدا! خداوند هيچ گاه شما را اندوه گين نمي كند شما صله رحم مي كنيد بار قرضداران را بر دوش مي كشيد ، به مستمندان كمك مي كنيد ، از مهمانان پذيرايي وميزباني مي كنيد از حق حمايت مي كنيد ودر مشكلات ومصيبتها مردم را ياري مي رسانيد» « صحيح بخاري باب بدء الوحي»
از ميان ازواج مطهرات هيچ كس به اندازه ام المؤمنين حضرت عايشه صديقه «رض» اوصاف آن حضرت را به طور مفصل ومشرح بيان نكرده است وي مي فرمايد« پيامبر از هيچ كس بدگويي نمي كردند در مقابل بدي، بدي نمي كردند بلكه گذشت وعفو مي كردند« جامع ترمذي»
هرگاه بين دو امر به ايشان اختيار داده مي شد امر آسان را اختيار مي كردند به شرطي كه گناهي در آن نبود وگرنه از آن بسيار دور مي شدند از احدي براي شخص خود انتقام نگرفتند لكن كسي كه بر خلاف احكام الهي عمل مي كرد، به فرمان خداوند از وي انتقام مي گرفتند. « يعني از جانب خداوند به موجب احكام الهي ايشان بر وي حد جاري مي كردند» « صحيح بخاري ومسلم»
هيچ گاه مسلماني را با نام وي مورد لعنت قرار ندادند وهيچ گاه غلام ، كنيز ، زن وحيواني را با دست خود نزدند. « صحيح مسلم ابوداود وغيره »
در خواست احدي را رد نكردند به شرطي كه آن در خواست غير جايز نبود. هنگامي كه وارد خانه مي شدند ، بي نهايت خندان ومتبسم بودند. در ميان دوستان پاهاي خود را دراز نمي كردند ونمي نشستند. «مستدرك حاكم» شمرده شمرده سخن مي گفتند به طوري كه اگر كسي مي خواست ياد بگيرد ياد مي گرفت.« صحيح بخاري ومسلم»
حضرت علي «رض» از تربيت يافتگان آن حضرت «ص» است و از آغاز بعثت تا آخر حد اقل بيست وسه سال در محضر ايشان بود . يك بار حضرت حسين «رض» از وي در باره اخلاق وعادات آن حضرت «ص» پرسيد حضرت علي در پاسخ وي چنين گفت:ايشان همواره متبسم ، خوش خوي ومهربان بودند، بد خوي وتنگ دل نبودند بر هر سخني پر خاش نمي كردند، سخن بدي بر زبان نمي آوردند، بر كسي خرده نمي گرفتند اگر امري را نمي پسنديدند در باره آن مسامحه مي كردند، اگر كسي اميد وآرزويي داشت وبه محضر ايشان حاضر مي شد، نه او را مأيوس مي كردند ونه اظهار اجابت مي كردند يعني صريحا انكار ويا رد نمي كردند، بلكه سكوت اختيار مي كردند وكساني كه با مزاح وطبع ايشان آشنا بودند ، از ظاهر ايشان منظور ومقصود ايشان را درك مي كردند سه چيز را از خود دور كرده بودند . بحث وجدال، صحبت بيش از حد نياز ومشغول شدن در كار هاي بيهوده .
در باره ديگران نيز از سه چيز دوري مي كردند: از هيچ كسي بدگويي نمي كردند، از احوال خصوصي ديگران تجسس نمي كردند وبر ديگران عيب نمي گرفتند سخناني مي گفتند كه نتيجه خوب ومفيدي در آنها بود.
هنگامي كه تكلم مي كردند صحابه كرام «رض» چنان خاموش مي شدند وسرها را پايين مي بردند كه گويا بر سرهاي آنان پرندگان نشسته است. وقتي ايشان سكوت مي كردند ، صحابه با يكديگر سخن مي گفتند . اگر كسي در محضر ايشان سخن مي گفت تا وقتي سخنش را تمام نمي كرد آن حضرت خاموش مي شدند وبه سخنش گوش مي دادند هنگامي كه مردم در حين گفتگو وتكلم مي خنديدند، ايشان نيز تبسم مي فرمودند وبر آنچه مردم اظهار تعجب وشگفتي مي كردند ، ايشان نيز تعجب مي كردند اگر تازه واردي آداب كلام را رعايت نمي كرد ، ايشان تحمل مي كردند .
شنيدن تعريف وتمجيد خود را از زبان ديگران نمي پسنديدند ولي اگر كسي از احساس وانعام ايشان سپاسگذاري وتشكر مي كرد، مي پذيرفتند تا وقتي كه گوينده خودش كلام خود را به پايان نمي برد، كلام وي را قطع نمي كردند. « شمايل ترمذي»
بي نهايت فياض ، بي نهايت راستگو ، بي نهايت خوش خوي وبي نهايت خوش مجلس بودند ، اگر كسي ناگهان ايشان را زيارت مي كرد، مرعوب مي شد، ولي به تدريج كه بيشتر آشنا مي شد محبت ايشان در دلش جاي مي گرفت.«شمايل ترمذي»
هند ابن ابي هاله كه گويا در آغوش ايشان تربيت شده بود مي گويد« آن حضرت خوش خوي بودند ، بدخوي نبودند ، اهانت به احدي را روا نمي داشتند در مقابل مسايل كوچك ومعمولي تشكر مي كردند بر هيچ چيزي عيب نمي گرفتند هر نوع طعامي كه به محضر شان تقديم مي شد، تناول مي كردند وعيب نمي گرفتند اگر كسي در مقابل امر حقي مخالفت مي كرد، آن حضرت خشم مي گرفتند و از حق كاملا حمايت مي كردند. ولي هيچ گاه براي مسايل شخصي خويش خشم نگرفتند و از هيچ كس براي خود انتقام نگرفتند. وغیره وغیره ….. ومن الله التوفیق
